VAT w systemie kaucyjnym – wyzwania i rozwiązania

Pani prezes, 1 października 2025 roku ma ruszyć w Polsce system kaucyjny. Jakie są jego kluczowe założenia z perspektywy Kaucja.pl?

Maria Dąbrowska: To zdecydowanie jedno z większych wyzwań środowiskowych ostatnich lat. System kaucyjny ma zwiększyć poziom recyklingu i zmniejszyć ilość odpadów. Osobiście uczestniczyłam w tworzeniu Kaucja.pl, spółki założonej przez 11 największych producentów napojów w kraju. I muszę przyznać – to projekt o niespotykanym stopniu skomplikowania. Jako operator odpowiadamy za organizację zbiórki opakowań i rozliczenia kaucji. Naszym celem jest stworzenie efektywnego, przejrzystego systemu, który będzie służył środowisku, konsumentom i przedsiębiorcom.

© materiały partnera

Odpowiada Pani w Kaucja.pl za obszar finansowy, dlatego chcielibyśmy zapytać, jak w praktyce wygląda kwestia podatku VAT w nowym systemie kaucyjnym?

Maria Dąbrowska: Rzeczywiście, VAT to jedno z wielu zagadnień, nad którymi pracujemy. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, kaucja pobierana za opakowania objęte systemem nie będzie wliczana do podstawy opodatkowania VAT – oczywiście pod warunkiem, że opakowanie zostanie zwrócone przez konsumenta. To rozwiązanie porządkuje dotychczasowe wątpliwości i daje przedsiębiorcom pewność, że nie muszą od razu odprowadzać VAT od każdej pobranej kaucji. Z naszego punktu widzenia to bardzo ważny element, który wpływa na płynność finansową firm i przejrzystość całego mechanizmu rozliczeń.

Co w przypadku, gdy konsument nie odda opakowania?

Maria Dąbrowska: Wówczas pojawia się zjawisko nieodebranej kaucji, która podlega opodatkowaniu VAT. Ustalenie wartości podstawy do opodatkowania oraz podatku nastąpi na koniec roku kalendarzowego. W praktyce oznacza to konieczność precyzyjnej, systematycznej ewidencji, bo tylko na tej podstawie możliwe będzie prawidłowe rozliczenie.

No właśnie – jakich obowiązków ewidencyjnych muszą spodziewać się przedsiębiorcy?

Maria Dąbrowska: Wszystkich uczestników systemu czeka prowadzenie szczegółowej ewidencji elektronicznej – rodzaje opakowań, liczba wprowadzeń, wysokości pobranych kaucji, zwroty etc. Taki rejestr musi być dostępny na żądanie organów podatkowych. Na razie wciąż pojawia się wiele pytań interpretacyjnych, nie tylko w zakresie podatku VAT, ale też CIT. Przed nami sporo spotkań z przedstawicielami administracji, co podkreślaliśmy we wszystkich wystąpieniach podczas Kongresu Rady Podatkowej.

Czy przewidziany w projekcie KSeF dodatkowy miesiąc na rozliczenie VAT będzie pomocny?

Maria Dąbrowska: Zdecydowanie tak. To dobra wiadomość, szczególnie na początku działania systemu. Projekt zakłada, że przedsiębiorcy rozliczą VAT od niezwróconych opakowań w lutym 2026 roku, a nie w styczniu, jak wcześniej planowano. To daje więcej czasu na zebranie danych, finalne uzgodnienia wartości z wprowadzającymi i tym samym ogranicza ryzyko błędów. To rozwiązanie przejściowe, ale bardzo potrzebne.

A jakie są najważniejsze korzyści z systemu dla konsumentów?

Maria Dąbrowska: Przede wszystkim prostota – zwrot kaucji nie będzie wymagał okazania paragonu. To zachęta do zwrotu opakowań, które na pewno trafią do recyklingu. Dla nas równie ważne jest budowanie postaw proekologicznych. Nasze hasło to: "Zbierz, zwróć, zadbaj" – nota bene, muszę się pochwalić, hasło wymyślone przez moje dzieci. Mocno wierzę w pomyślne wdrożenie systemu kaucyjnego – z korzyścią dla środowiska i całego rynku.

Dziękujemy za rozmowę.

Maria Dąbrowska: Dziękuję!

Podatkowe aspekty systemu kaucyjnego znalazły się wśród tematów 9. edycji Kongresu Rady Podatkowej Konfederacji Lewiatan 10-11 czerwca w Warszawie. Maria Dąbrowska była prelegentką panelu poświęconego tym zagadnieniom.