Surowe kary za jazdę hulajnogą elektryczną – nawet 5 tys. zł mandatu! Policja zapowiada zero tolerancji

Hulajnoga elektryczna, deskorolka elektryczna czy hoverboard – różnice w świetle prawa ruchu drogowego?

Hulajnoga elektryczna, deskorolka elektryczna i hoverboard. Okazuje się że nie można ich traktować na równo, ponieważ są inaczej definiowane w świetle prawa. Hulajnoga elektryczna to pojazd dwuosiowy, napędzany elektrycznie, wyposażony w kierownicę, bez siedzenia i pedałów, przeznaczony konstrukcyjnie do poruszania się wyłącznie przez osobę kierującą, znajdującą się na tym pojeździe.

Z kolei deskorolka elektryczna oraz hoverboard są traktowane jako urządzenia transportu osobistego – to również pojazdy napędzane elektrycznie, pozbawione siedzenia i pedałów, przeznaczone do poruszania się przez osobę znajdującą się na ich powierzchni (np. deskorolka elektryczna, elektryczne urządzenie samopoziomujące). Podział ten jest istotny, ponieważ hulajnoga elektryczna i urządzenia transportu osobistego podlegają nieco innym zasadom użytkowania.

Gdzie można, a gdzie nie można poruszać się hulajnogą elektryczną? (ulice, chodniki, drogi rowerowe)

Hulajnogi elektryczne stają się coraz bardziej popularne i można je spotkać wszędzie – na ulicy, na chodnikach czy na placach. Poruszają się szybko, dużo ważą i często stwarzają zagrożenie dla pieszych. Ich użytkownikami są głównie dzieci, które często nie zdają sobie z konsekwencji potrącenia kogoś takim sprzętem. Tymczasem prawo jasno określa, gdzie i jak można poruszać się hulajnogą elektryczną.

Kierujący hulajnogą elektryczną ma obowiązek:

• korzystać z drogi dla rowerów lub pasa ruchu dla rowerów, jeśli są one wyznaczone w kierunku jazdy – z maksymalną prędkością 20 km/h;
• korzystać z jezdni, na której dozwolona prędkość ruchu pojazdów nie przekracza 30 km/h – również z prędkością do 20 km/h, jeżeli nie ma drogi dla rowerów ani pasa ruchu dla rowerów;

wyjątkowo może poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych, gdy:

• chodnik biegnie wzdłuż jezdni, na której dozwolona prędkość przekracza 30 km/h oraz
• brak jest wyznaczonej drogi lub pasa dla rowerów.

W takim przypadku kierujący hulajnogą musi:

• jechać z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego,
• zachować szczególną ostrożność,
• ustępować pierwszeństwa pieszym,
• nie utrudniać ruchu pieszym.

Dla urządzeń transportu osobistego (UTO), takich jak deskorolka elektryczna czy hoverboard, obowiązują zbliżone zasady:

• Kierujący UTO ma obowiązek korzystać z drogi dla rowerów, jeśli jest wyznaczona w kierunku jazdy – z maksymalną prędkością 20 km/h.
• W przypadku braku drogi dla rowerów, może wyjątkowo poruszać się chodnikiem lub drogą dla pieszych, pod warunkiem:
• zachowania prędkości zbliżonej do prędkości pieszego,
• zachowania szczególnej ostrożności,
• ustępowania pierwszeństwa pieszym,
• nieutrudniania ruchu pieszego.

Kto może prowadzić hulajnogę elektryczną?

Użytkownikami hulajnóg elektrycznych są głównie dzieci. Coraz częściej otrzymują je w prezencie z okazji urodzin, świąt czy pierwszej komunii. Warto jednak pamiętać, że prawo przewiduje konkretne ograniczenia dotyczące wieku i uprawnień. Hulajnogami elektrycznymi mogą jeździć:

• Dzieci i młodzież w wieku od 10 do 18 lat pod warunkiem posiadania:
• karty rowerowej lub
• prawa jazdy kategorii AM, A1, B1 albo T.

Osoby, które ukończyły 18 lat, mogą korzystać z hulajnogi elektrycznej bez konieczności posiadania dodatkowych uprawnień.

A co z deskorolkami elektrycznymi i hoverboardami? W ich przypadku obowiązują te same zasady co dla hulajnóg elektrycznych – zarówno dotyczące wieku, jak i wymaganych uprawnień.

Zasady użytkowania hulajnogi elektrycznej na przejściach dla pieszych i przejazdach dla rowerów

Pędząca hulajnoga elektryczna stanowi zagrożenie nie tylko dla pieszych, ale również dla samych użytkowników. Szczególne niebezpieczeństwo pojawia się na przejściach dla pieszych oraz w miejscach, gdzie droga rowerowa łączy się z jezdnią (np. przy zjazdach do marketów). W tych drugich przypadkach, czyli na przecięciach z jezdnią, pierwszeństwo co do zasady ma kierujący hulajnogą elektryczną. Mimo to powinien on zachować szczególną ostrożność.

Należy również pamiętać, że hulajnogi elektrycznej nie można pozostawiać w dowolnym miejscu. Obowiązuje zasada, że hulajnogę należy zaparkować na chodniku wyłącznie w miejscu do tego wyznaczonym przez zarządcę drogi. Jeśli takiego miejsca nie ma, pozostawienie hulajnogi na chodniku jest dozwolone tylko pod warunkiem spełnienia wszystkich poniższych wymagań:

1. Hulajnoga musi być ustawiona jak najbliżej zewnętrznej krawędzi chodnika, najbardziej oddalonej od jezdni;
2. Musi być ustawiona równolegle do krawędzi chodnika;
3. Dla pieszych musi zostać co najmniej 1,5 metra wolnej przestrzeni – tak, by ich ruch nie był utrudniony.

Nowe ograniczenia w poruszaniu się hulajnogami elektrycznymi

Coraz więcej miast dostrzega zagrożenia, jakie niesie ze sobą obecność hulajnóg elektrycznych w miejscach o dużym natężeniu ruchu pieszego. Jednym z takich miast jest Sopot. Jak podaje Radio Gdańsk, od 1 maja do 30 września na Placu Przyjaciół Sopotu oraz na sopockim molo obowiązuje zakaz poruszania się rowerami i hulajnogami elektrycznymi.¹

Tomasz Dusza, komendant Straży Miejskiej w Sopocie, podkreśla, że tego typu pojazdy mogą stanowić poważne zagrożenie dla pieszych:

Mieliśmy już w Sopocie przypadki potrąceń pieszych przez rowerzystów. Przypominam, że rower czy hulajnoga elektryczna waży znacznie więcej niż ich tradycyjne odpowiedniki. Jeśli doliczymy wagę użytkownika, mówimy nawet o masie sięgającej 150 kilogramów. Zderzenie z pieszym przy prędkości 20–30 km/h może skończyć się naprawdę tragicznie – mówi komendant.

W sezonie letnim sopocka Straż Miejska prowadzi działania prewencyjne.

Wyznaczyliśmy cztery punkty kontrolne. Codziennie pojawiamy się w innym miejscu i o różnych godzinach, aby nie przyzwyczajać użytkowników do stałych kontroli – tłumaczy Tomasz Dusza. Na początku maja stawiamy raczej na działania miękkie – przypominamy i pouczamy. Jednak z czasem proporcja ta się odwraca: jest coraz mniej pouczeń, a więcej mandatów.

Za złamanie zakazu ruchu (znak B-1 – zakaz ruchu w obu kierunkach) grozi mandat w wysokości nawet do 5 tysięcy złotych. W 2024 roku w Sopocie wystawiono 161 mandatów za wykroczenia popełnione przez rowerzystów i użytkowników hulajnóg elektrycznych – na łączną kwotę blisko 19 tysięcy złotych. Rok wcześniej było to 154 mandaty na kwotę przekraczającą 25 tysięcy złotych.

Czy będą zmiany w zasadach użytkowania hulajnóg elektrycznych (prawo ruchu drogowego)

Obecnie rząd nie planuje zmian w przepisach ruchu drogowego dotyczących hulajnóg elektrycznych – ostatnia nowelizacja weszła w życie w 2022 roku. Trwają natomiast prace nad wprowadzeniem obowiązku noszenia kasków ochronnych dla użytkowników rowerów oraz hulajnóg elektrycznych.

Badania wskazują, że noszenie kasku znacząco zmniejsza ryzyko poważnych urazów głowy, nawet przy niewielkich prędkościach.²Z tego względu Rzeczniczka Praw Dziecka zaapelowała do Ministerstwa Infrastruktury o wprowadzenie systemowych rozwiązań, które zobowiązywałyby dzieci do noszenia kasków – zarówno podczas jazdy na rowerze czy hulajnodze elektrycznej, jak i w czasie przewożenia rowerem lub korzystania z urządzeń wspomagających ruch.

Rzeczniczka podkreśliła, że aż około 45,7% wszystkich ofiar wypadków drogowych w Polsce stanowią tzw. „niechronieni” uczestnicy ruchu, czyli piesi, rowerzyści i użytkownicy lekkich pojazdów osobistych. W 2023 roku hulajnogi elektryczne uczestniczyły w 537 wypadkach drogowych, w wyniku których zginęły 4 osoby (w tym 3 kierujący hulajnogą), a 549 osób zostało rannych. Oprócz tego odnotowano aż 1 247 kolizji z udziałem hulajnóg elektrycznych.³

¹ W tych miejscach w Sopocie obowiązuje zakaz ruchu rowerów i hulajnóg elektrycznych. Będą mandaty - Radio Gdańsk

² TVN Turbo - dane z serwisu

³Wystąpienie generalne RPD do Ministra Infrastruktury z dnia 3 maja 2025 r.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. - Prawo o ruchu drogowym (Dz.U. 2024 poz. 1251)