Przełomowa antykoncepcja trafia do Europy. Test śliny zamiast pigułki

Berlin to nie tylko stolica startupów technologicznych, ale także miejsce, gdzie powstają rewolucyjne rozwiązania w dziedzinie femtech. Firma o nazwie Inne właśnie uzyskała oficjalną certyfikację swojego urządzenia Minilab jako środka antykoncepcyjnego w Europie. To pierwsze na świecie rozwiązanie oparte na analizie progesteronu w ślinie, które może konkurować skutecznością z tradycyjnymi tabletkami antykoncepcyjnymi.

Jak to działa?

Minilab wykorzystuje technologię podobną do testów ciążowych czy na COVID-19. Użytkowniczka nakłada niewielką ilość śliny na specjalny pasek testowy, który zawiera przeciwciała wiążące się z hormonem progesteronu. Następnie pasek umieszcza się w urządzeniu o rozmiarach pudełka zapałek, które przez 10 minut fotografuje pasek i analizuje sposób przemieszczania się cząsteczek hormonalnych.

Czytnik przetwarza te zdjęcia, wykorzystując algorytmy biochemiczne i analizy obrazu, aby określić intensywność hormonów. Dane synchronizują się z aplikacją mobilną, która śledzi wahania hormonalne w trakcie cyklu menstruacyjnego. W ten sposób kobiety otrzymują precyzyjne informacje o swojej płodności i mogą podejmować świadome decyzje dotyczące antykoncepcji.

Skuteczność porównywalna z tabletkami

Jednoroczne badanie kliniczne obejmujące 300 kobiet przez 1467 cykli wykazało imponujące wyniki:

• 100% skuteczności przy “perfekcyjnym użyciu” (wskaźnik Pearla 0,0)
• 92% skuteczności przy “typowym użyciu” (wskaźnik Pearla 7,98)

Te wskaźniki plasują Minilab na poziomie tabletek antykoncepcyjnych zawierających progestageny (99% i 92%) i znacznie powyżej prezerwatyw (98% i 82%). Trzeba jednak pamiętać, że tradycyjne metody antykoncepcji są badane od dziesięcioleci, podczas gdy badanie Inne obejmowało względnie małą grupę i nie zostało jeszcze opublikowane w recenzowanym czasopiśmie naukowym.

Alternatywa dla hormonalnej antykoncepcji

“Gdy rezygnujesz z tabletek, pierwszą rzeczą, jaką robisz, to poznawanie swojego ciała – jak się czujesz, jak reagujesz” – wyjaśnia Eirini Rapti, założycielka i CEO Inne. “Przestajesz doświadczać problemów takich jak przybieranie na wadze, migreny czy obniżone libido”.

Minilab wpisuje się w rosnący trend urządzeń femtech, które oferują alternatywy dla hormonalnej antykoncepcji. Aplikacje śledzące okres, takie jak Flo, pomagają kobietom monitorować okresy płodności na podstawie danych z poprzednich cykli. Inne, jak Natural Cycles (obecnie jedyna certyfikowana aplikacja antykoncepcyjna w Europie), idą o krok dalej, wykorzystując codzienne pomiary temperatury.

Dlaczego ślina ma być lepsza?

Według Rapti, ślina jest bardziej wiarygodna niż oba te podejścia, ponieważ opiera się na wyraźniejszych danych biologicznych. “Aplikacje śledzące okres i temperaturę polegają na wzorcach lub objawach, ale twoje ciało nie zawsze jest przewidywalne” – tłumaczy. “Temperatura może się zmieniać z wielu innych powodów, na przykład gdy jesteś chory lub przechodzisz przez okres okołomenopauzalny. Inne bada to, co faktycznie dzieje się z twoimi hormonami, dzień po dniu – jest po prostu bardziej precyzyjne.”

Badania naukowe potwierdzają tę tezę. Progesteron, rozpuszczalny w tłuszczach, przedostaje się do śliny głównie drogą wewnątrzkomórkową, a jego stężenia są niezależne od szybkości przepływu śliny i ściśle odpowiadają niezwiązanemu stężeniu w osoczu.

Rynek i dostępność

Po otrzymaniu certyfikacji od British Standards Institution – jednego z kluczowych regulatorów urządzeń medycznych w Europie – Minilab jest już dostępny w Niemczech i Austrii. Plany obejmują rozszerzenie sprzedaży na Wielką Brytanię jeszcze w tym roku.

Urządzenie będzie dostępne wyłącznie w modelu subskrypcyjnym. Ceny zaczynają się od 24 euro miesięcznie przy opłaceniu z góry za dwuletni abonament. Urządzenie otrzymało już refundację przez największego publicznego ubezpieczyciela zdrowotnego w Niemczech, a Inne planuje rozszerzenie na kolejnych dostawców.

Konkurencja na rynku femtech

Minilab będzie konkurować głównie z Natural Cycles – aplikacją, która w 2017 roku jako pierwsza otrzymała certyfikat CE jako środek antykoncepcyjny w UE. Natural Cycles osiąga skuteczność 93% przy typowym użyciu i 98% przy perfekcyjnym, wykorzystując do tego codzienne pomiary temperatury podstawowej ciała.

Jednak aplikacja Natural Cycles miała swoje kontrowersje. W 2018 roku szpital w Sztokholmie zgłosił, że 37 kobiet używających tej aplikacji jako głównej metody antykoncepcji zgłosiło się po aborcję po niezamierzonym zajściu w ciążę. Natural Cycles odpowiedział, że liczba ciąż mieściła się w granicach raportowanych wskaźników skuteczności.

Perspektywy rozwoju

Technologia oparta na ślinie może otworzyć nowe możliwości w domowym monitorowaniu zdrowia. Podczas gdy badania krwi są uważane za złoty standard śledzenia hormonów, niektóre badania wskazują, że ślina może być obiecującą alternatywą, ponieważ jest tańsza, szybsza i można ją łatwo pobrać w domu.

Ograniczenia i zastrzeżenia

Warto pamiętać o kilku istotnych ograniczeniach:

• Badanie nie zostało jeszcze opublikowane w recenzowanym czasopiśmie naukowym.
• Nie obejmowało grupy kontrolnej, więc nie można definitywnie udowodnić, że to urządzenie zapobiegło ciąży.
• Próba była stosunkowo mała w porównaniu z dziesięcioleciami badań nad tradycyjnymi metodami antykoncepcji.
• Metoda wymaga regularnego, codziennego testowania, szczególnie w dniach około owulacji.

Czytaj też: Panowie wybaczą, ale kobiety bardziej świadomie korzystają ze smartwatcha

Minilab reprezentuje rosnący trend w femtech – sektorze, który przyciąga coraz więcej inwestycji i uwagi. Czy rzeczywiście stanie się przełomem w kobiecym zdrowiu reprodukcyjnym? Czas pokaże, ale pierwsze sygnały są obiecujące.