Kto powinien suplementować aminokwasy? Kryterium jest wiek

• Dobrze dbasz o zdrowie? Odpowiesz na te pytania i poznaj swój Indeks Zdrowia!
• Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu

Czym są aminokwasy i dlaczego są ważne?

Aminokwasy to podstawowe składniki białek, które odgrywają kluczową rolę w wielu procesach biologicznych organizmu. Znamy ich 20, z czego dziewięć to aminokwasy niezbędne, które organizm może pozyskiwać jedynie z pożywienia lub suplementów. Te kluczowe substancje to m.in. histydyna, leucyna, lizyna i tryptofan. Z kolei pozostałe 11, nazywane nieistotnymi, organizm potrafi wytwarzać samodzielnie.

Joan Salge Blake, profesor żywienia na Uniwersytecie Bostońskim, podkreśla, że organizm nie magazynuje aminokwasów, dlatego odpowiednia i zdrowa dieta jest kluczowa dla ich stałego dopływu.

"Nie możesz magazynować aminokwasów w swoim organizmie, więc jeśli masz niezdrową dietę, nie dostaniesz wszystkich aminokwasów, których potrzebuje twoje ciało" – mówi Blake.

Aminokwasy pełnią różnorodne funkcje: wspomagają odbudowę mięśni, gojenie ran, regulację hormonów oraz wytwarzanie energii. Wendy Bazilian, ekspert ds. żywienia z San Diego, zwraca uwagę, że stale krążące aminokwasy są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Kto najbardziej skorzysta z suplementacji aminokwasami?

Osoby prowadzące zbilansowaną dietę zawierającą produkty wysokobiałkowe dobrze uzupełniają poziom aminokwasów z pożywienia, jednak są grupy, dla których suplementacja może przynieść widoczne korzyści. To m.in. osoby starsze, sportowcy i osoby wykonujące ciężkie prace fizyczne.

Dietetyk sportowy Leslie Bonci podkreśla, że suplementy mogą pomóc seniorom w walce z sarkopenią – schorzeniem związanym z utratą masy i siły mięśniowej. Badania dowodzą, że suplementacja leucyny przez osiem tygodni poprawia funkcje mięśniowe i zwiększa ich masę u osób starszych.

Sportowcy, a także osoby aktywne fizycznie, takie jak pracownicy budowlani czy kierowcy, również mogą doświadczyć pozytywnego wpływu suplementów na regenerację mięśni. Lindsay Malone z Case Western Reserve University zaznacza, że aminokwasy rozgałęzione (BCAA) – zawarte w suplementach – mogą zmniejszać uszkodzenia mięśni i bolesność po treningu, umożliwiając intensywniejszy wysiłek.

Przeczytaj też: Bóle mięśni. Skąd się biorą? Taki ból mięśni wymaga wizyty u lekarza

Dla kogo suplementy aminokwasowe mogą być wsparciem?

Osoby stosujące niskokaloryczne diety oraz weganie czy wegetarianie mogą korzystać z suplementów, by uzupełnić ewentualne braki białka w diecie. Leslie Bonci wskazuje, że odpowiednie suplementy chronią przed utratą masy mięśniowej w takich przypadkach. Dodatkowo istnieją dowody, że suplementy wspomagają regenerację po operacjach i urazach.

"Potrzebujesz więcej elementów budulcowych [białka], aby wspomóc odzyskanie sił po urazach" – komentuje Wendy Bazilian. Wskazuje także, że suplementy zmniejszają ryzyko komplikacji zdrowotnych po zabiegach, np. infekcji w miejscu operacji.

Jak bezpiecznie stosować aminokwasy?

Zanim zdecydujesz się na suplementację, warto skonsultować tę decyzję z lekarzem. Joan Salge Blake przestrzega, że osoby z cukrzycą czy chorobami wątroby powinny unikać suplementów aminokwasowych. Jeśli lekarz nie widzi przeciwwskazań, produkty najlepiej wybierać u sprawdzonych marek. Leslie Bonci zaleca unikanie produktów ze sztucznymi składnikami i słodzikami.

Suplementy występują w różnych formach – od proszków po żelki – jednak powinny uzupełniać, a nie zastępować zdrową dietę. "Mogą one oferować fałszywe poczucie bezpieczeństwa, jeśli uważasz, że możesz jeść niezdrowo, o ile przyjmujesz suplement aminokwasowy" – zauważa Bonci. Dla bezpieczeństwa przyjmuj je razem z posiłkami i unikaj nadmiernego dawkowania, by nie powodować zaburzeń jelitowych.