Znamy pomysł Lewicy na ochronę zdrowia: największa obniżka podatków w III RP

• Lewica proponuje likwidację składki zdrowotnej i zastąpienie jej 12-proc. podatkiem zdrowotnym z kwotą wolną 30 tys. zł
• Zdaniem autorów projektu zmiana przyniesie najmniej zarabiającym oszczędność na poziomie 100-200 zł miesięcznie
• Polska wydaje 6 proc. PKB na zdrowie na tle unijnej średniej 10 proc. PKB
• Według senatora Koniecznego czas odejść od „prawicowego populizmu”, który zakłada, że system może działać bez zwiększenia nakładów
• Finansowanie zdrowia ma opierać się na trzech filarach: podatku zdrowotnym, podatku tłuszczowym oraz przekierowaniu 80 proc. akcyzy bezpośrednio do NFZ

Czas odejść od prawicowego populizmu

Podczas dzisiejszej konferencji prasowej przedstawiciele Lewicy podkreślali, że polski system ochrony zdrowia nie jest w stanie funkcjonować przy obecnym poziomie finansowania. Senator Wojciech Konieczny przypomniał, że Polska od lat 90. ubiegłego wieku przeznacza na zdrowie zaledwie 6 proc. PKB, co jest kwotą dramatycznie niską i nieadekwatną do realnych kosztów współczesnej medycyny.

- 6 proc. PKB w zderzeniu na przykład z 12 proc. w Niemczech to jest przepaść. Ale my uważamy i to nasz projekt zakłada, że dojdziemy do 9 proc. PKB. Jest to średnia OECD, jest to nieco mniej, niż wydają kraje Unii Europejskiej jako średnią na zdrowie, ponieważ tutaj jest blisko 10 proc. - mówił Konieczny.

Senator nie chciał jednak porównywać naszej sytuacji wyłącznie do Niemiec, dlatego przywołał przykład Czech - to kraj bliski Polsce gospodarczo i historycznie, który jednak potrafi utrzymać finansowanie zdrowia na poziomie, który realnie zabezpiecza potrzeby pacjentów.

- W Czechach na pacjenta w euro wydaje się 150 proc. tego, co w Polsce. Proszę Państwa, naprawdę pora, abyśmy odeszli od tego prawicowego populizmu, który mówi, że można nie dołożyć pieniędzy, a niektórzy mówią nawet, że można zabrać i system będzie dalej działał lub będzie się rozwijał - przekonywał.

W ocenie Lewicy polski system zatrzymał się w czasie, a jego chroniczne niedofinansowanie wynika nie tylko z braku decyzji politycznych, lecz również z – jak ujął to Konieczny – „prawicowego populizmu”, który obiecuje oszczędności kosztem zdrowia obywateli.

Podatek zdrowotny zamiast składki: prościej, taniej, sprawiedliwiej

Lewica proponuje likwidację składki zdrowotnej, która zdaniem Koniecznego i współpracujących ekonomistów, jest dziś konstrukcją „spatologizowaną” i niesprawiedliwą. Jej miejsce ma zająć podatek zdrowotny – oto jego szczegóły:

• stawka: 12 proc.,
• kwota wolna: 30 tys. zł,
• ta sama podstawa opodatkowania co w PIT - koniec skomplikowanych wyliczeń i arbitrażu,
• ulga dla najmniej zarabiających.

Ekonomista Jan Oleszczuk-Zygmuntowski, współtwórca projektu reformy podkreślił, że dla osób o niskich dochodach zmiana będzie odczuwalna natychmiast:

- Ktoś, kto zarabia pensję minimalną, będzie płacił mniej - o 200 zł mniejszy podatek zdrowotny niż składkę. Ktoś, kto zarabia medianę, 100 zł na tym zyska. Przedsiębiorcy mają wtedy mniejsze koszty pracy. Przedsiębiorca, który nie zarabia, który w danym miesiącu nie może sobie na to pozwolić, nie płaci. To jest pewna normalna zdrowa logika. Proporcjonalność i płacenie nie przez tych, którzy najciężej pracują, ale przez tych, którzy najwięcej zarabiają. To jest prawdziwa logika.

Zdaniem Oleszczuka reforma oznacza „największą obniżkę podatków, która dotyka wszystkich obywateli tego kraju w historii III RP”.

Trzy filary finansowania ochrony zdrowia

Projekt reformy Lewicy opiera się na trzech źródłach finansowania:

1. Podatek zdrowotny 

Główny strumień środków pochodzących z opodatkowania dochodów, przy jednoczesnej redukcji kosztów pracy.

2. Podatek tłuszczowy 

Posłanka Joanna Wicha wyjaśniała, że podobnie jak podatek cukrowy ograniczył spożycie słodzonych napojów, tak podatek tłuszczowy ma objąć wysoko przetworzoną żywność. - Mamy żywność, która zawiera ogromne ilości tłuszczu […] uważamy, że takie firmy, które bogacą się na zdrowiu naszych dzieci, powinny płacić więcej - mówiła.

Oleszczuk-Zygmuntowski dodał, że producenci takiej żywności zapłacą dodatkowe 12 proc. podatku zdrowotnego, lecz będą mogli też skorzystać z „tarczy podatkowej”:

- Skoro rośnie otyłość, skoro jemy niezdrowe rzeczy, to jednocześnie producenci tych niezdrowych rzeczy do swojego CIT-u będą płacić teraz dodatkowo podatek zdrowotny. Podatek również dla nich ma stawkę 12 proc., ale żeby nie był to zbyt duży szok, proponujemy tarczę finansową, tarczę podatkową. To znaczy, jeśli firma płaci uczciwie CIT w Polsce, to będzie mogła odliczać 7 punktów procentowych z tego CIT-u. Efektywna stawka wyniesie tylko 5 proc.

3. Jednolita akcyza na alkohol

Obecnie akcyza zasila ogólny budżet, co, jak argumentuje Lewica, nie ma żadnego związku z kosztami leczenia chorób alkoholowych.

- Nasza propozycja jest taka, że 80 proc. wpływu z akcyzy ma wpływać do Narodowego Funduszu Zdrowia i ma służyć leczeniu Polek i Polaków – mówiła posłanka Wicha.

9 proc. PKB na zdrowie i definitywny koniec dziury w NFZ

Wszystkie elementy reformy mają doprowadzić do zwiększenia publicznych nakładów na zdrowie do 9 proc. PKB, czyli poziomu zbliżonego do średniej OECD – i to w ciągu jednej dekady. Oleszczuk-Zygmuntowski podkreślał:

- Skoro mówimy, że jesteśmy teraz w G20, jesteśmy w gronie najbogatszych krajów, pora, żeby nasza ochrona zdrowia również wyglądała tak jak w krajach najbogatszych. Pora przenieść też ciężar całego systemu z ludzi i z ciężko pracujących ludzi, z emerytów, z pracowników na duże firmy, na kapitał, tam, gdzie rzeczywiście jest ta zasobność i powinno być dokładanie się do systemu.

W podsumowaniu konferencji wskazano, że propozycja Lewicy w praktyce oznacza:

• zmniejszenie obciążeń zdrowotnych dla 90 proc. obywateli,
• zwolnienie z podatku zdrowotnego emerytów i rencistów, co będzie oznaczało dla nich „podwyżkę emerytur o 9 proc.”,
• przeniesienie finansowania zdrowia z pracy na kapitał,
• stabilność i przewidywalność systemu.

Lewica przekonuje, że jej projekt nie tylko zwiększy nakłady, lecz także zakończy wieloletni spór o to, czy składkę zdrowotną należy obniżać czy podwyższać — ich zdaniem trzeba ją po prostu zlikwidować.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.