Zasiłek chorobowy w 2025. Jak długo ZUS wypłaca świadczenie i ile wynosi?

Zanim ZUS wypłaci zasiłek chorobowy, musisz spełnić tzw. okreswyczekiwania. To minimalny czas, przez który musisz podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Jeżeli podlegasz obowiązkowemu ubezpieczeniu chorobowemu (np. z tytułu umowy o pracę), prawo do zasiłku nabywasz po 30 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia. W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (np. dla prowadzących działalność gospodarczą), okres ten wynosi 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia.

ZUS zaliczy poprzednie okresy ubezpieczenia chorobowego, jeśli przerwa w ubezpieczeniu nie przekracza 30 dni, albo jest spowodowana urlopem wychowawczym, bezpłatnym lub służbą wojskową. Zalicza się również okres pobierania zasiłku macierzyńskiego oraz podlegania ubezpieczeniu społecznemu rolników.

Kiedy zasiłek chorobowy bez okresu wyczekiwania? Wyjątki

Niektórzy ubezpieczeni otrzymają zasiłek chorobowy od pierwszego dnia niezdolności do pracy. Dotyczy to:

• Absolwentów: Jeśli objąłeś ubezpieczeniem chorobowym w ciągu 90 dni od ukończenia szkoły, studiów wyższych lub kształcenia w szkole doktorskiej.
• Wypadków: Gdy Twoja niezdolność do pracy spowodowana jest wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy.
• Długi staż: Jeżeli masz co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego.
• Posłów/Senatorów: Gdy przystąpiłeś do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.
• Funkcjonariuszy Służby Celnej: Po przyjęciu propozycji pracy w Krajowej Administracji Skarbowej.

Wynagrodzenie chorobowe od pracodawcy kontra zasiłek z ZUS

Na początku choroby to nie ZUS, a pracodawca wypłaca wynagrodzenie. Jeśli jesteś pracownikiem, wykonawcą pracy nakładczej lub odbywasz służbę zastępczą, pracodawca wypłaca Ci wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy przez:

• 33 dni w ciągu roku kalendarzowego.
• 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – jeżeli ukończyłeś 50. rok życia (liczy się od następnego roku kalendarzowego po roku, w którym ukończyłeś ten wiek).

Pracodawca sumuje wszystkie okresy niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym, nawet z przerwami i od różnych pracodawców.

Zasiłek finansowany z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych otrzymasz dopiero od 34. dnia (lub od 15. dnia dla osób po 50. roku życia) niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym. Jeśli jesteś ubezpieczony z innego tytułu (np. prowadzisz działalność gospodarczą), zasiłek chorobowy przysługuje Ci od pierwszego dnia niezdolności do pracy, po spełnieniu pozostałych warunków.

Zadłużenie w ZUS a prawo do zasiłku chorobowego

Zadłużenie z tytułu składek może zablokować wypłatę zasiłku chorobowego. Jeśli prowadzisz pozarolniczą działalność, współpracujesz z taką osobą, lub jesteś duchownym i sam opłacasz składki, ZUS wypłaci Ci świadczenie, o ile Twoje zaległości w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne nie przekraczają 1 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. Stan zadłużenia ZUS ustala na dzień powstania prawa do świadczenia. Jeżeli Twoje zadłużenie przekracza ten limit, nie otrzymasz świadczenia. Masz 6 miesięcy od dnia powstania prawa do świadczenia na spłatę całego zadłużenia. Jeśli to zrobisz, ZUS przyzna Ci zasiłek za cały okres.

Jeśli nie spłacisz zadłużenia w ciągu 6 miesięcy, prawo do świadczenia przedawni się. Gdy spłacisz zaległości po upływie tego terminu, prawo do zasiłku otrzymasz dopiero od dnia spłaty całości zadłużenia za dalszy okres.

Zasiłek chorobowy w czasie i po ustaniu ubezpieczenia. Co, jeśli stracisz pracę?

Zasiłek chorobowy przysługuje także w określonych sytuacjach po zakończeniu zatrudnienia. Otrzymasz zasiłek, jeśli stałeś się niezdolny do pracy w czasie ubezpieczenia i niezdolność ta trwa nieprzerwanie po ustaniu ubezpieczenia. Zasiłek przysługuje również, gdy niezdolność do pracy trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała po ustaniu ubezpieczenia, pod warunkiem że:

• Powstała nie później niż w ciągu 14 dni od ustania tytułu ubezpieczenia.
• Powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia – w przypadku choroby zakaźnej (kod „E” na zaświadczeniu lekarskim) lub innej choroby o długim okresie wylęgania.

Zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia przysługuje przez krótszy okres – nie dłużej niż 91 dni. Wyjątki to niezdolność spowodowana gruźlicą, ciążą lub będąca skutkiem oddania komórek, tkanek i narządów – wtedy zasiłek przysługuje przez pełny okres zasiłkowy.

Jak długo ZUS wypłaca świadczenie?

ZUS ustala maksymalny czas pobierania zasiłku chorobowego. Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, ale nie dłużej niż 182 dni. Wyjątkiem jest niezdolność do pracy spowodowana jest gruźlicą lub ciążą, wtedy ZUS wypłaca zasiłek przez 270 dni.

Co wliczane jest do okresu zasiłkowego?

• Okresy nieprzerwanej niezdolności do pracy.
• Okresy poprzedniej niezdolności do pracy, jeśli przerwa między nimi nie przekroczyła 60 dni (niezależnie od przyczyny niezdolności).
• Okresy, za które ZUS wypłacał wynagrodzenie chorobowe i zasiłek chorobowy.

Do okresu zasiłkowego nie wlicza się okresów niezdolności do pracy przypadających przed przerwą nie dłuższą niż 60 dni, jeżeli po przerwie niezdolność do pracy wystąpiła w trakcie ciąży.

Kiedy ZUS nie wypłaci zasiłku chorobowego?

Istnieją sytuacje, w których prawo do zasiłku chorobowego zostaje zawieszone lub odebrane. Brak prawa do zasiłku za okres:

• W którym zachowujesz prawo do wynagrodzenia na podstawie przepisów szczególnych.
• Przebywasz na urlopie bezpłatnym lub wychowawczym.
• Jesteś tymczasowo aresztowany lub odbywasz karę pozbawienia wolności (z pewnymi wyjątkami).
• Przypadającej w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy w związku ze śmiercią pracodawcy (z wyłączeniem niezdolności powstałej przed jego śmiercią i trwającej nieprzerwanie).
• Niezdolność do pracy powstała w wyniku umyślnego przestępstwa lub wykroczenia (stwierdzonego prawomocnym wyrokiem sądu).
• Za pierwsze pięć dni, jeśli niezdolność do pracy spowodowana została nadużyciem alkoholu.
• Zwolnienie lekarskie zostało sfałszowane.
• Wykonywałeś pracę zarobkową w czasie zwolnienia lub wykorzystywałeś je niezgodnie z celem (stwierdzone podczas kontroli ZUS).
• Lekarz orzecznik ZUS może skrócić okres zwolnienia lekarskiego. Za okres po nowej dacie nie otrzymasz zasiłku.
• Zasiłek nie przysługuje od dnia następnego po wyznaczonym terminie badania przez lekarza orzecznika lub terminie na dostarczenie dokumentacji, jeśli uniemożliwisz badanie lub nie dostarczysz wymaganych wyników badań.

Brak zasiłku po ustaniu ubezpieczenia, gdy:

• Masz prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy, świadczenia kompensacyjnego.
• Masz prawo do emerytury lub renty inwalidzkiej ze służb mundurowych.
• Kontynuujesz lub podjąłeś działalność zarobkową, która daje tytuł do ubezpieczenia chorobowego.
• Masz prawo do zasiłku dla bezrobotnych, zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego.
• Masz prawo do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.
• Nie nabyłeś prawa do zasiłku w czasie ubezpieczenia, ponieważ nie przepracowałeś wymaganego okresu wyczekiwania.
• Twoje ubezpieczenie ustało po wyczerpaniu pełnego okresu pobierania zasiłku chorobowego.

Zasiłek chorobowy 2025 r. Ile wynosi?

ZUS dokładnie wylicza kwotę zasiłku chorobowego na podstawie Twojego wynagrodzenia. ZUS oblicza podstawę wymiaru zasiłku na podstawie wynagrodzenia z 12 pełnych miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. W 2025 roku minimalne wynagrodzenie brutto wynosi 4666 zł, co przekłada się na minimalną podstawę wymiaru zasiłku chorobowego w wysokości 4026,29 zł brutto. Dla pracowników zatrudnionych w niepełnym wymiarze, kwota ta jest proporcjonalnie zmniejszana. Zasiłek chorobowy przysługuje w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru lub 100 proc. podstawy wymiaru – w wyjątkowych sytuacjach: w czasie ciąży, na skutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy, w związku z poddaniem się badaniom lekarskim dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów lub zabiegowi pobrania tych komórek.

Lekarz przesyła elektroniczne zwolnienie lekarskie (e-ZLA) bezpośrednio do ZUS, który udostępnia je pracodawcy na jego profilu PUE ZUS.

Dalszy ciąg materiału pod wideo