Z tego prawa nauczyciel nie skorzysta. Szczególne regulacje to nie tylko przywileje, to również ograniczenia. Co można stracić?

Prawo pracy dla nauczycieli nie zawsze bardziej korzystne

Przepisy ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy stanowią podstawową regulację normująca prawa i obowiązki pracodawców i pracowników. I choć znajduje ona zastosowanie do zdecydowanej większości stosunków pracy, to istnieje również szereg regulacji szczególnych, które modyfikują sytuację niektórych grup zawodowych i w pewnym zakresie wyłączają w odniesieniu do nich stosowanie przepisów Kodeksu pracy. W takich przypadkach aby stosunek pracy przebiegał prawidłowo i w zgodzie z obowiązującymi przepisami, konieczne jest umiejętne łączenie uzupełniających się zapisów dwóch aktów prawnych. Niestety, w praktyce nie zawsze jest to łatwe. Z takimi sytuacjami mamy do czynienia m.in. w przypadku nauczycieli, dla których w zakresie spraw wynikających ze stosunku pracy podstawowym aktem prawnym znajdującym zastosowanie jest ustawa z 26 stycznia 1982 r. – Karta Nauczyciela, a jedynie w zakresie nieuregulowanym przepisami tej ustawy, mają zastosowanie przepisy Kodeksu pracy. Takie „łączone” stosowanie przepisów bywa kłopotliwe, co doskonale jest widoczne na przykład w zakresie wynagradzania nauczycieli za pracę w godzinach nadliczbowych. Nie jest to jednak jedyny taki przypadek. Często źródłem problemów bywa i to, że nauczyciele choć z jednej strony cieszą się szczególnymi uprawnieniami wynikającymi z przepisów Karty Nauczyciela, które są dla nich korzystniejsze niż te dotyczące ogółu pracowników, to jednocześnie nie chcą rezygnować z uprawnień przewidzianych w Kodeksie pracy, nawet jeśli specyfika ich pracy wymaga zastosowania nieco bardziej restrykcyjnych rozwiązań. Tak jest na przykład w zakresie korzystania z dni wolnych na opiekę nad dzieckiem.

Z tego zwolnienia na dziecko nauczyciel nie skorzysta

Jak wynika z art. 67e Karty Nauczyciela, nauczycielowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. Jednocześnie z art. 188 Kodeksu pracy wynika, że pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia. O sposobie wykorzystania w danym roku kalendarzowym zwolnienia, pracownik decyduje w pierwszym wniosku składanym w postaci papierowej lub elektronicznej o udzielenie takiego zwolnienia w danym roku kalendarzowym. Ponieważ obie omawiane ustawy regulują kwestię dni wolnych na opiekę nad dzieckiem, to zgodnie z ogólną zasadą dotyczącą stosowania przepisów szczególnych, w zakresie uregulowanym przez Kartę Nauczyciela, nie należy stosować Kodeksu pracy. Co to oznacza w tym konkretnym przypadku? Że nauczyciele mają jedynie możliwość skorzystania ze zwolnienia od pracy w wymiarze 2 dni i nie mogą korzystać z niego w wymiarze godzinowym. Taki pogląd potwierdziła w swoim wyjaśnieniu Państwowa Inspekcja Pracy, która wskazała, że w sprawach wynikających ze stosunku pracy nauczycieli, które nie są uregulowane przepisami Karty Nauczyciela, stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu pracy. Oznacza to, że jedynie w zakresie nieobjętym regulacjami tej Karty prawa i obowiązki nauczycieli określane są na podstawie przepisów ogólnych Kodeksu pracy. Skoro zaś Karta Nauczyciela reguluje zasady wykorzystania tego zwolnienia, to oznacza to, że nauczyciele zatrudnieni w oparciu jej regulacje, nie mogą korzystać z opieki nad dzieckiem w wymiarze godzinowym.

Dalszy ciąg materiału pod wideo