Wykryli "wieczne chemikalia” w jedzeniu Najwyższe stężenia w dwóch produktach

• PAN Europe znalazł TFA w 53 z 65 przebadanych produktów kupionych w 16 krajach UE.
• Najwyższe stężenia stwierdzono w irlandzkich płatkach – 100 razy wyższe niż w wodzie z kranu.
• W Polsce TFA wykryto tylko w chlebie tostowym orkiszowym, na stosunkowo niskim poziomie.
• Produkty pszenne okazały się najbardziej zanieczyszczone.
• To pierwsze unijne badanie, mimo że rządy nadal nie monitorują TFA w żywności.

„Wieczne chemikalia” w żywności. Co wykazał raport PAN Europe?

Raport opublikowany przez Pesticide Action Network Europe (PAN) rzuca światło na skalę zanieczyszczenia europejskiej żywności kwasem trifluorooctowym (TFA). Substancja ta powstaje podczas degradacji pestycydów zawierających PFAS – „wieczne chemikalia”, które nie ulegają rozkładowi i kumulują się w środowisku.

Od lat PFAS trafiają do gleby i wody poprzez pestycydy, a do żywności m.in. przez opakowania, środki przemysłowe czy pozostałości w systemach produkcji. Jak informuje portal dlahandlu.pl, TFA stał się jednym z najbardziej perspektywicznych wskaźników nadmiernego użycia środków ochrony roślin na skalę przemysłową w UE.

81,5% przebadanych produktów zawierało TFA

Badacze przeanalizowali 65 produktów zbożowych: chleby, płatki, makarony i ciastka kupione w 16 krajach Unii. Wyniki są jednoznaczne:

• TFA wykryto w 53 próbkach, czyli w 81,5% badanych wyrobów.
• Najbardziej narażone okazały się produkty pszenne – chleb, bagietki, bułki i spaghetti.

To pierwszy unijny projekt badawczy analizujący TFA w żywności z taką szczegółowością. Wcześniejsze analizy dotyczyły głównie wody pitnej i win europejskich.

Gdzie zanotowano najwyższe stężenia?

Najbardziej niepokojące poziomy TFA stwierdzono w:

• irlandzkich płatkach śniadaniowych – aż 100 razy wyższe stężenie niż w wodzie z kranu,
• chlebie pełnoziarnistym z Belgii i Niemiec,
• klasycznej francuskiej bagietce.

Substancję znaleziono również w produktach takich jak:

• spaghetti,
• bułki pszenne,
• pierniki.

Jak wypada Polska? Dwa produkty, dwa różne wyniki

Badanie objęło także dwa produkty z Polski:

• sękacz – bez wykrywalnego TFA,
• chleb tostowy orkiszowy – obecność TFA, lecz na niskim, jednym z najniższych poziomów w całym zestawieniu.

W praktyce oznacza to, że Polska nie znajduje się w grupie krajów z najwyższym ryzykiem zanieczyszczenia TFA, ale problem nie jest marginalny.

Dlaczego rządy nie monitorują TFA?

PAN zwraca uwagę na istotną lukę systemową: żaden rząd państw UE nie prowadzi bieżącego monitoringu TFA w żywności. Nie ma też obowiązkowych norm dla tej substancji.

Eksperci tłumaczą to brakiem formalnej klasyfikacji TFA jako zagrożenia toksykologicznego – mimo że jego źródła wywodzą się z PFAS, które naukowcy jednoznacznie wskazują jako trwałe i kumulujące się w organizmach ludzkich.

Jak podkreśla portal dlahandlu.pl, luka regulacyjna może utrzymywać się jeszcze kilka lat, bo UE dopiero przygotowuje ramy prawne dla ograniczeń PFAS w sektorze rolnym i spożywczym.

Produkty pszenne szczególnie narażone

Według autorów raportu to właśnie zboża pszenne kumulują najwięcej pozostałości TFA. Przyczyn jest kilka:

• intensywne stosowanie pestycydów na plantacjach pszenicy,
• wysoka przepuszczalność gleby w regionach upraw,
• większa liczba procesów technologicznych, podczas których mogą pojawiać się pozostałości PFAS (np. opakowania, taśmy produkcyjne, środki antyadhezyjne).

Potrzeba systemowego monitoringu

Eksperci wskazują jednoznacznie: TFA, tak jak inne produkty rozpadu PFAS, powinno zostać objęte monitoringiem na poziomie unijnym. Bez tego trudno będzie określić:

• realne poziomy narażenia konsumentów,
• trendy zanieczyszczeń w poszczególnych grupach żywności,
• skuteczność działań ograniczających użycie PFAS w rolnictwie i przemyśle spożywczym.

Źródło: dlahandlu.pl

©

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.