W PRL-u też mieli paczkomaty? Zaskakujący eksperyment z blokowiska, który wyprzedzał epokę

Usługa, znana pod nazwą "Systemu Zaopatrzenia Zbiorczego", została po raz pierwszy wprowadzona na osiedlu Międzyzakładowej Spółdzielni Mieszkaniowej "Energetyka". Inicjatywa z 1965 r. była efektem współpracy działaczy społecznych i socjologów, którzy chcieli usprawnić codzienne zakupy mieszkańców. Choć pomysł wyprzedzał swoje czasy, ostatecznie nie zyskał trwałej popularności.

Pierwsze paczkomaty były na polskim osiedlu?

W blokach na warszawskim Grochowie zamontowano specjalne szafki podzielone na zamykane skrytki. Każdy lokator posiadał swoją przegródkę, do której dostarczano zamówione produkty spożywcze oraz artykuły codziennego użytku. System działał prosto, mieszkańcy wrzucali do skrzynki kartkę z listą zakupów, a ekspedientki z pobliskiego sklepu odbierały zamówienia, kompletowały produkty i dostarczały je bezpośrednio do wyznaczonych skrytek.

Bezgotówkowy PRL to nie mit

Choć brzmi to jak nowoczesny system płatności online, już wtedy zakupy można było realizować niemal bezgotówkowo. Klienci nie płacili przy odbiorze, rozliczenie następowało raz w miesiącu, z kilkudniowym kredytem. Całość była skrupulatnie księgowana przez ekspedientki, które prowadziły dokładne rejestry wszystkich transakcji. Dla wielu rodzin była to ogromna wygoda i namiastka dzisiejszego "smart shoppingu".

Eksperyment, który wyprzedzał swoją epokę

Projekt nie był przypadkowy. Za jego wprowadzeniem stali społecznicy i socjologowie, którzy analizowali potrzeby mieszkańców rozwijających się osiedli. Ich celem było stworzenie systemu ułatwiającego życie w blokach i odciążającego sklepy z kolejek. W tamtych czasach pomysł uchodził za wyjątkowo innowacyjny, zyskał nawet zainteresowanie Polskiej Kroniki Filmowej, która poświęciła mu osobny materiał.

Przedsmak nowoczesności w epoce Gomułki

Choć dziś paczkomaty, aplikacje zakupowe czy dostawy z supermarketów są codziennością, ich ideowe korzenie sięgają właśnie lat 60. XX w. Skrytki z Grochowa można uznać za jeden z pierwszych polskich eksperymentów z automatyzacją sprzedaży i usług domowych. W tamtym okresie system ten miał szansę zrewolucjonizować zakupy, lecz zabrakło technologii i infrastruktury, by projekt mógł się rozwinąć na szerszą skalę.

Pomysł, mimo swojej innowacyjności i funkcjonalności, nie przetrwał próby czasu. W latach 70. XX w. system skrytek nie był już dostępny w warszawskich blokach i nie doczekał się kontynuacji. Pozostał jednak interesującym przykładem, jak w czasach PRL-u potrafiono tworzyć rozwiązania, które zaskakująco przypominały dzisiejsze zdobycze nowoczesności.

Kiedyś każdy je miał, teraz nikt o nich nie pamięta, a są warte fortunę. Lepiej przeszukaj szuflady!

Paczkomaty narzędziem przestępców. Zamiast zwykłych paczek wysyłali narkotyki

Nagranie naszego rodaka hitem w sieci. Gdy wszedł do amerykańskiego sklepu, od razu sięgnął po aparat

Źródło: Instagram

/7 638966456718582366.png

Filmoteka Narodowa / -

Autor: Filmoteka Narodowa Źródło: BRAK Oryginalne ID: 638966456718582366.png 1. Meta tytuł: Paczkomaty w Polsce w 1965 r. Nasz kraj był pionierem tego rozwiązania? 2. Meta opis: skrytka, zakupy, blok, system, zaopatrzenie, zbiorowe 3. Opis ze zdjęcia: https://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl%2Fnode%2F11010&fbclid=IwAR2M-cJtaq30sj5DdD6ANE5VgqPjoYs_megsEVxTkxklO3fEjewNF6YMW7A#comments 4. Data ekspiracji: 5. Cena specjalna: 6. Czy ryczałt: NIE 7. Tagi: skrytka, zakupy, blok, system, zaopatrzenie, zbiorowe, prl, grochowska 335, grochowska 337 8. Komentarz fotoedytora: 9. Oryginalna nazwa pliku: Zrzutekranu2025-10-21121248.png

/7 638966456718582369.png

Filmoteka Narodowa / -

Autor: Filmoteka Narodowa Źródło: BRAK Oryginalne ID: 638966456718582369.png 1. Meta tytuł: Paczkomaty w Polsce w 1965 r. Nasz kraj był pionierem tego rozwiązania? 2. Meta opis: skrytka, zakupy, blok, system, zaopatrzenie, zbiorowe 3. Opis ze zdjęcia: https://repozytorium.fn.org.pl/?q=pl%2Fnode%2F11010&fbclid=IwAR2M-cJtaq30sj5DdD6ANE5VgqPjoYs_megsEVxTkxklO3fEjewNF6YMW7A#comments 4. Data ekspiracji: 5. Cena specjalna: 6. Czy ryczałt: NIE 7. Tagi: skrytka, zakupy, blok, system, zaopatrzenie, zbiorowe, prl, grochowska 335, grochowska 337 8. Komentarz fotoedytora: 9. Oryginalna nazwa pliku: Zrzutekranu2025-10-21121405.png