"Tylko świnie siedzą w kinie". Andrzej Duda stanie dziś przed sądem

• Rusza proces przeciwko Andrzejowi Dudzie za jego wypowiedź dotyczącą filmu "Zielona granica".
• Były prezydent poparł użycie przez straż graniczną hasła "tylko świnie siedzą w kinie" wobec widzów filmu Agnieszki Holland.
• Pozew złożył Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych, a rozprawa odbędzie się zdalnie.
• Więcej najnowszych informacji na stronie głównej RMF24.pl

W Sądzie Okręgowym w Warszawie rusza pierwsza rozprawa w sprawie wypowiedzi byłego prezydenta Andrzeja Dudy dotyczącej filmu "Zielona granica" w reżyserii Agnieszki Holland. Sprawa ma związek z kontrowersyjnym komentarzem, w którym Duda odniósł się do widzów filmu, popierając użycie przez straż graniczną hasła "tylko świnie siedzą w kinie".

Wszystko zaczęło się od wywiadu udzielonego przez Andrzeja Dudę 20 września 2023 roku w programie "Gość Wiadomości" na antenie TVP Info. Były prezydent stwierdził wówczas, że nie dziwi się funkcjonariuszom straży granicznej, którzy użyli określenia "tylko świnie siedzą w kinie" wobec osób oglądających film Agnieszki Holland. Duda uzasadniał swoje stanowisko, twierdząc, że film "Zielona granica" w negatywny sposób przedstawia polskich funkcjonariuszy, ukazując ich niemal jako sadystów.

Były prezydent podkreślił, że funkcjonariusze straży granicznej wykonują swoje obowiązki, strzegąc granicy Polski, Unii Europejskiej i strefy Schengen, a także realizując zobowiązania międzynarodowe. W jego ocenie film Holland miał oczerniać tych, którzy bronią bezpieczeństwa kraju przed zagrożeniami z zewnątrz, w tym przed akcją hybrydową ze strony państw wrogo nastawionych do Polski.

Ośrodek Monitorowania Zachowań Rasistowskich i Ksenofobicznych złożył pozew przeciwko Andrzejowi Dudzie, zarzucając mu, że jego wypowiedź miała charakter obraźliwy i mogła prowadzić do stygmatyzowania widzów filmu oraz szerzenia mowy nienawiści. Pierwsza rozprawa została wyznaczona na piątek, 24 października 2025 roku, na godzinę 9:00. Z uwagi na charakter sprawy, posiedzenie sądu odbędzie się w trybie zdalnym.

Film "Zielona granica" miał swoją premierę 5 września 2023 roku podczas 80. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Wenecji, gdzie został uhonorowany Nagrodą Specjalną jury. Produkcja zdobyła również Złote Lwy podczas 49. Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych w Gdyni w 2024 roku. 

Obraz Agnieszki Holland opowiada o wydarzeniach na granicy polsko-białoruskiej, ukazując złożoność sytuacji z perspektywy polityków, służb mundurowych, uchodźców, aktywistów oraz mieszkańców regionu. Reżyserka podkreślała, że jej celem było ukazanie trudnych wyborów, przed jakimi stają bohaterowie, bez popadania w propagandę czy jednostronne oceny.

Wypowiedź Andrzeja Dudy oraz sam film wywołały szeroką debatę publiczną. Część środowisk politycznych i społecznych uznała słowa byłego prezydenta za nieakceptowalne, wskazując na ich historyczne konotacje i możliwość szerzenia nienawiści. Z drugiej strony, nie brakowało głosów poparcia dla stanowiska Dudy, argumentujących, że film Holland niesprawiedliwie przedstawia polskich funkcjonariuszy i może szkodzić wizerunkowi służb mundurowych.