Skontrolowali pompy ciepła w Polsce. Wyniki są niepokojące, ogromna skala nieprawidłowości

Najnowsza kontrola rynku pomp ciepła pokazała skalę problemu z jakością i zgodnością urządzeń oferowanych w Polsce. Zdecydowana większość skontrolowanych modeli nie spełniła obowiązujących wymagań, co rodzi pytania o standardy w branży oraz bezpieczeństwo konsumentów, oraz dystrybutorów. UOKiK zapowiada zdecydowane działania.

Skala niezgodności i wnioski z kontroli UOKiK

Tegoroczne wyniki kontroli pokazują, że skala niezgodności w segmencie pomp ciepła pozostaje wysoka i wymaga konsekwentnych działań nadzorczych. Z najnowszego podsumowania wynika, że ponad 94 proc. modeli pomp ciepła nie spełnia obowiązujących wymagań. 

To oznacza, że problem nie dotyczy pojedynczych przypadków, lecz szerokiej grupy urządzeń, które trafiają lub mogą trafić do obrotu. Szczegółowe dane potwierdzają ten obraz: spośród 34 skontrolowanych modeli pomp ciepła, 32 nie spełniały wymogów. W praktyce oznacza to, że jedynie marginalna część produktów przeszła kontrolę pozytywnie, a większość wymaga interwencji lub wyjaśnień. 

Fot. ARKADIUSZ ZIOLEK/East News

Na tle poprzedniego roku nie widać poprawy jakościowej: W ubiegłym roku z 36 modeli pomp ciepła, 34 nie spełniały wymagań. Ciągłość tego trendu jest istotna dla oceny ryzyka po stronie nabywców i uczestników rynku. Pokazuje także, że sama informacja o kontrolach nie jest wystarczającym bodźcem do zmian po stronie producentów i importerów. 

Wzmocnienie działań prewencyjnych i egzekucyjnych wydaje się zatem niezbędne, aby ograniczyć liczbę niezgodnych urządzeń w ofercie. Warto przy tym podkreślić, że chodzi zarówno o formalne braki, jak i o spełnienie wymogów technicznych, które mają bezpośrednie znaczenie dla użytkowników, których dotyczy zagrożenie — jakie?

Priorytet dla bezpieczeństwa rynku

W odpowiedzi na wyniki kontroli urzędy przypominają, że ochrona rynku i konsumentów przed niezgodnymi produktami to cel nadrzędny. Zwiększono nacisk na działania weryfikacyjne, zarówno na etapie wprowadzania urządzeń do obrotu, jak i w toku nadzoru nad dystrybucją. 

Fot. Shawn Rain/Unsplash

Skala postępowań pokazuje, że system wyłapywania ryzyk działa, ale wymaga dalszego uszczelnienia. Jak wynika z zestawienia, skierowano do inspekcji 37 wniosków dotyczących 1241 urządzeń. Taki wolumen zgłoszeń wskazuje, że problem jest wielowątkowy i obejmuje różne linie produktowe, dokumentację oraz praktyki wprowadzania wyrobów do sprzedaży. W tym kontekście padła jednoznaczna deklaracja dotycząca kierunku wzmożonych działań nadzorczych.

Zapowiedź ta ma konsekwencje praktyczne: oznacza częstsze kontrole, większą precyzję w badaniu dokumentacji i wyjaśnieniach oraz szybsze reakcje na nieprawidłowości. Czym grozi niesprawna pompa ciepła?

Wyniki postępowań i zagrożenie dla konsumentów

W części spraw stwierdzono braki formalne i techniczne, a w części potwierdzono zgodność z wymaganiami, co odzwierciedla zróżnicowanie praktyk na rynku. Z danych wynika, że W 27 wnioskach stwierdzono niezgodności w 786 pompach ciepła (63,3 proc.).

Jednocześnie w pozostałych przypadkach wykazano spełnienie kryteriów, co wskazuje, że część producentów i importerów jest w stanie sprostać obowiązującym normom. W tym samym zestawieniu ujęto, że w 10 wnioskach uznano za zgodne z wymaganiami 455 urządzeń (36,7 proc.). Ten obraz jest ważny dla konsumentów, którzy oczekują przejrzystych informacji o jakości i bezpieczeństwie oraz dla sprzedawców budujących ofertę na solidnych podstawach. Równocześnie podkreślono, że niezgodne produkty nie powinny zasilać kanałów sprzedaży.

Tymczasem pompa ciepła, która nie spełnia wymagań jakościowych, jest jak tykająca bomba - może prowadzić do podwyższonych rachunków za prąd z powodu spadku efektywności i wysokich kosztów napraw, które mogą sięgać nawet kilkunastu tysięcy złotych. Długoterminowo skutkuje to skróceniem żywotności urządzenia, a w skrajnych przypadkach może prowadzić do poważnych awarii i konieczności wymiany całego systemu. Jeśli dojdzie do uszkodzenia instalacji elektrycznej, lub wycieków czynnika chłodniczego, pojawia się również bezpośrednie zagrożenie dla bezpieczeństwa domowników, takie jak ryzyko porażenia prądem lub emisji szkodliwych gazów.