18 godziny temu
7
Od początku obowiązywania ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, t.j od 1992 r., progi podatkowe były waloryzowane corocznie. Przerwa nastąpiła w latach 2002 – 2006, a następnie od 2009 r. do 2021 r. Ostatnia waloryzacja miała miejsce w 2022 r. Od tamtego czasu przeciętne wynagrodzenie brutto wg danych GUS wzrosło o 12,8% w 2023 r., 14,3% w 2024 r. oraz wg prognozy o 8% w tym roku. Oznacza to, że brak waloryzacji progów podatkowych powoduje, że coraz więcej osób przekracza drugi próg podatkowy – a więc płaci wyższy podatek dochodowy. Najczęściej następuje to pod koniec roku i wówczas jest to niemałe zaskoczenie. Obecnie problem ten dotyczy osób, których wynagrodzenie miesięczne brutto jest wyższe od około 12.000,00 zł. Sytuacja ta będzie jednak dotyczyła coraz większej liczby podatników ponieważ płaca minimalna podlega waloryzacji a w konsekwencji też inne wynagrodzenia, a zgodnie z przyjętymi przez Radę Ministrów założeniami w "Średniookresowym planie budżetowo-strukturalnym na lata 2025-2028” - zamrożenie progów podatkowych w PIT zaplanowano do 2028 roku.
Podatnicy PIT uciekają od umowy o pracę
W konsekwencji coraz więcej osób współpracuje z firmami w ramach B2B. Wówczas mają możliwość wybrania bardziej korzystnych form opodatkowania, np. podatkiem liniowym (19% od całości rocznych dochodów) czy ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Stawki ryczałtu wynoszą od 2% do 17%, w zależności od rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej, np. 14% dla lekarzy, czy 17% dla prawników wykonujących wolny zawód.
Co prawda 4 grudnia br. Stały Komitet Rady Ministrów przyjął projekt reformy Państwowej Inspekcji Pracy, zakładający uprawnienie PIP do wydawania decyzji administracyjnych o przekształceniu nieprawidłowo zawartych umów cywilnoprawnych (czyli umów zlecenia i umów o dzieło) oraz B2B w umowy o pracę, ale budzi on wiele kontrowersji, również natury prawnej.
Jaki podatek przy umowie o pracę i ryczałcie
Przykładowe obciążenia publicznoprawne w zależności od stawki ryczałtu oraz wysokości wynagrodzenia kształtują się następująco:
- dla 15.000,- zł brutto miesięcznie:
Wariant rozliczenia | Roczne składki ZUS (społ. + zdrow.) | Roczny podatek PIT | Roczna suma obciążeń |
Umowa o pracę | 38650 zł | 21140 zł | 59790 zł |
B2B – Ryczałt 8,5% | 28980 zł | 13220 zł | 42200 zł |
B2B – Ryczałt 12% | 28 980 zł | 18670 zł | 47650 zł |
- dla 20.000,- zł brutto miesięcznie:
Wariant rozliczenia | Roczne składki ZUS (społ. + zdrow.) | Roczny podatek PIT | Roczna suma obciążeń |
Umowa o pracę | 51540 zł | 37710 zł | 89250 zł |
B2B – Ryczałt 8,5% | 28 980 zł | 18320 zł | 47300 zł |
B2B – Ryczałt 12% | 28 980 zł | 25870 zł | 54850 zł |
Oznacza to, że współpraca w ramach B2B poza niższymi obciążeniami podatkowymi wiąże się również z niższymi obciążeniami z tytułu składki zdrowotnej, czy składek na ubezpieczenia społeczne i staje się atrakcyjną formą współpracy, szczególnie w przypadkach, gdy ryzyko jej przekształcenia w umowę o prace jest niewielkie. Biorąc pod uwagę kwestie obciążeń podatkowych należy pamiętać również o preferencjach w zakresie rozliczeń (np. wspólne rozliczenie z małżonkiem) i możliwych odliczeniach (np. ulga na dzieci, IKZE). Wszystkie te elementy należy wziąć pod uwagę przy wyborze formy współpracy i formy opodatkowania.
Dalszy ciąg materiału pod wideo
Wskazany powrót do waloryzacji progów podatkowych w PIT
Biorąc pod uwagę średni przewidywany wzrost PKB Polski na lata 2025 – 2027 w prognozach Banku Światowego, UE czy OECD w wysokości około 3,5% oraz problemy na rynku pracy co będzie wpływało na wzrost wynagrodzeń, warto rozważyć powrót do corocznej waloryzacji progów podatkowych co najmniej o wskaźnik inflacji. W przeciwnym razie realne wynagrodzenia podatników będą spadały co będzie dodatkową presją na wzrost kosztów wynagrodzeń bo pracownicy będą ją wywierali w celu urealnienia dochodów.
Mirosław Lewandowski, Konsultant podatkowy
Podstawa prawna: Ustawa z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Źródło: Średniookresowy plan budżetowo-strukturalny na lata 2025-2028 przyjęty przez Radę Ministrów 8 października 2024 r.
English (US) · 
Polish (PL) ·