PTEC: integracja sektora elektroenergetycznego i ciepłownictwa systemowego to jeden z kluczowych kierunków transformacji polskiej energetyki

Dekarbonizacja sektora ciepłownictwa systemowego w oparciu o unijne regulacje klimatyczno-energetyczne znajdowała się w centrum uwagi uczestników Kongresu Ciepłownictwa, zorganizowanego przez PTEC.

Kongres przedstawicieli sektora ciepłownictwa systemowego był okazją do debaty na temat ścieżki rozwoju tego sektora krajowej gospodarki, w tym pogłębienia współpracy z elektroenergetyką.

„Przed nami szósta edycja Kongresu Ciepłownictwa. wpisująca się w czas wyzwań w dobie transformacji energetycznej. Przyszły rok będzie ważny dla sektora ciepłownictwa, bo w pierwszym kwartale ma zostać ogłoszona polityka w zakresie ogrzewania i chłodzenia dla całej UE” - poinformował, otwierając kongres, Marcin Laskowski, wiceprezes zarządu PGE Polskiej Grupy Energetycznej i wiceprezes zarządu PTEC. „To wyzwanie dla nowo wybranego zarządu PTEC” - dodał Marcin Laskowski.

Podczas Kongresu została wręczona statuetka Przyjaciela Ciepłownictwa - wyróżnienie dla osób i instytucji, które mogą poszczyć się aktywnością na rzecz promocji i wsparcia zrównoważonego rozwoju ciepłownictwa systemowego w Polsce.

W tym roku wyróżnienie trafiło do Banku Gospodarstwa Krajowego - instytucji, która od lat wspiera finansowanie transformacji energetycznej w Polsce, w tym ambitnych projektów modernizacyjnych i inwestycyjnych, realizowanych przez przedsiębiorstwa energetyczne z sektora ciepłowniczego.

„Staramy się aktywnie reagować na wyzwania związane z finasowaniem projektów ciepłowniczych. Ta nagroda będzie motywacją do dalszych działań” - powiedziała, odbierając nagrodę, prof. zw. dr hab. Marta Postuła, pierwsza wiceprezes zarządu Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK).

Podczas tegorocznego Kongresu Ciepłownictwa w Nałęczowie PTEC przedstawiło raport zatytułowany „Integracja sektora ciepłowniczego i elektroenergetycznego - jak transformacja ciepłownictwa systemowego może wspierać bezpieczeństwo dostaw ciepła i stabilność KSE”. Publikacja zawiera szczegółową analizę aktualnego stanu branży, a także podkreśla jego istotną rolę w kontekście wzmacniania bezpieczeństwa energetycznego Polski. W raporcie zaprezentowano analizę wpływu rozwijającej się współpracy ciepłownictwa z Krajowym Systemem Elektroenergetycznym na koszty zmienne produkcji ciepła, czy też poziom emisji CO2.

W trakcie Kongresu Ciepłownictwa zorganizowano trzy panele dyskusyjne. W debatach eksperckich wzięli udział przedstawiciele administracji rządowej, przedsiębiorstw branżowych oraz środowiska naukowego.

Pierwszą dyskusję poświęcono zagadnieniu „Jak dekarbonizować ciepłownictwo systemowe w Polsce?”

„Transformacja obejmie cały sektor, dlatego musimy zaplanować drogę i nią podążać, współpracując z wszystkimi podmiotami budującymi ten rynek. Naszą rolą jest wspierać transformację i rozumieć jej problemy” - przekonywała Renata Mroczek, wiceprezes Urzędu Regulacji Energetyki.

Marta Postuła z BGK powiedziała, że na ciepłownictwo należy patrzeć szerzej: w perspektywie całego rynku i kompleksowej transformacji sektora elektroenergetycznego.

„Ciepłownictwo, jeśli chodzi o sektor finansowy, jest dziś nieco z boku, bo niewiele mamy przykładów finasowania z rynków światowych, dlatego musimy wypracować własne ścieżki postepowania” - mówiła pierwsza wiceprezes zarządu BGK. „Jesteśmy otwarci na projekty finansowe, choć nie ma technologii preferowanej, to oczywiście z rosnącym zainteresowaniem patrzymy w stronę zielonych projektów” - dodała prof. Marta Postuła.

Józef Matysiak, zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej stwierdził, że Fundusz będzie szedł w kierunku zwrotnych instrumentów finansowych, a nie tylko bezzwrotnych dotacji. Wiceprezes zapewniał, że NFOŚiGW w projektach finansowych koncentruje się na kogeneracji (proces skojarzonej produkcji energii elektrycznej oraz ciepła), na OZE i na geotermii.

„Kogeneracja to jedna z technologii przyszłości. Kluczowe jest obniżanie udziału w rynku niezielonych źródeł ciepła” - potwierdzał Hans Korteweg, dyrektor zarządzający COGEN Europe.

Marcin Laskowski z PGE Polskiej Grupy Energetycznej zwrócił uwagę na ważną rolę legislacji europejskiej dla polskiego rynku ciepłownictwa. Ustawodawstwo UE na lata wyznacza kierunki rozwoju branży.

„Mamy trzy obszary, w których sektor elektroenergetyczny ma wspólne wyzwania z ciepłownictwem. Przede wszystkim technologia. Musimy poszukiwać technologii, zastępując stare wyeksploatowane instalacje węglowe nowymi, które zapewnią ciepło i prąd. Drugi to regulacje: postulujemy przedłużenie funkcjonowania kogeneracji poza 2040 r., a nie twarde zastąpienie jej przez energię z OZE i po trzecie - finasowanie. Niezbędnym elementem transformacji ciepłownictwa jest również przebudowa sieci dystrybucyjnych” - wyliczał Marcin Laskowski.

Marcin Staniszewski, prezes zarządu TAURON Ciepło wskazywał, że legislacja musi być przejrzysta. Według niego kluczową sprawą jest ustalenie, czy biomasa będzie mogła być wykorzystywana w ciepłownictwie.

„Początek działań to dekarbonizacja istniejących jednostek, zastąpienie węgla biomasą uzupełnianą energią z OZE. Tu pojawia się wymóg, żeby ciepło z energii elektrycznej było traktowane jak zielone. Docelowo ciepłownictwo przyszłości w dużej mierze będzie oparte o energię elektryczną” - zauważa Arkadiusz Kosiel, prezes zarządu Fortum Silesia.

Anna Kędziora-Szwagrzak, prezes zarządu Veolia Energia Łódź przekonywała, że warto stawiać na różnorodność. Ciepłownie mogą wpisać się w lokalne uwarunkowania, np. w rejonach leśnych wykorzystując zrębki drzewne, a także odzysk ciepła z przemysłu, oczyszczalni ścieków, serwerowni.

„Zredukowaliśmy znacznie zanieczyszczenia powietrza. Robimy to sami, nawet bez zapisów prawa, bo czujemy presję społeczną” - podsumował Andrzej Gajewski, prezes zarządu ORLEN Termika.

Drugi panel był poświęcony kierunkom transformacji systemów ciepłowniczych. Łukasz Beresiński, dyrektor Departamentu Analiz Branżowych Banku Gospodarstwa Krajowego przekonywał, że bank nie koncentruje się na najbardziej rentownych projektach, bo te mogą być finansowane komercyjnie.

„W procesie transformacji należy zwracać uwagę już nie tylko na koszty. Ważnym elementem stało się bezpieczeństwo - zagwarantowanie dostaw ciepła, ale i odporność na cyberataki” - zwrócił uwagę dr Artur Kopijkowski-Gożuch, dyrektor Narodowego Centrum Analiz Energetycznych, Polskie Sieci Elektroenergetyczne.

Marcin Moskwa, prezes zarządu Enea Ciepło przekonywał, że biomasa powinna odegrać ważną rolę w transformacji. Według niego działające w wielu ciepłowniach kotły węglowe łatwo można dostosować do spalania biomasy.

Z kolei Mariusz Michałek, wiceprezes zarządu PGE Energia Ciepła zapewniał, że działające mi.in w Gdańsku kotły elektrodowe sprawdzają się i mogą być uzupełnieniem systemu, bo pozwalają zaoszczędzić na emisji CO2.

Trzeci panel dotyczył otoczenia regulacyjnego i realizacji inwestycji. Jakub Patalas, prezes zarządu Veolia Energia Poznań postulował powstanie transformacyjnej strategii sektorowej, bo według niego w wielu regulacjach znalezienie ścieżki postepowania nie jest łatwe.

„Potrzeba jasnych wytycznych, polityka jest ogólna, pozostawia wiele możliwości interpretacyjnych. To skutkuje ryzykiem podjęcia decyzji inwestycyjnych” - dodał Arkadiusz Kosiel, prezes zarządu Fortum Silesia.

Anna Mielcarek, dyrektor Departamentu Rynków Energii Elektrycznej i Ciepła w Urzędzie Regulacji Energetyki, mówiła, że w pracach legislacyjnych należy połączyć dwa sektory: energetyki i ciepłownictwa.

„Powinniśmy wspólnie stworzyć strategię polskiej transformacji ciepłownictwa i na nowo zdefiniować jego rolę. Dlatego pożądane byłoby zainicjowanie rozmów, między uczestnikami tego rynku, zebranie pakietu propozycji, a następnie rozpoczęcie dyskusji z organami administracji” - wskazywała Monika Gawlik, dyrektor Departamentu Spółek Paliwowo-Energetycznych, Ministerstwo Aktywów Państwowych.”

W podsumowaniu VI Kongresu Ciepłownictwa wiceprezes zarządu PTEC Marcin Laskowski podkreślał, że integracja sektora elektroenergetycznego i ciepłownictwa systemowego - tzw. sector coupling - stanowi dziś jeden z kluczowych kierunków transformacji polskiej energetyki.

PTEC wskazuje, że dla skutecznej transformacji niezbędna jest: dywersyfikacja źródeł wytwarzania i stosowanych paliw - w tym inwestycje w kogenerację gazową, jednostki OZE wykorzystujące do procesu produkcji energię elektryczną czy biomasę, a także modernizacja zasobu sieci ciepłowniczych, umożliwiająca stopniowe zwiększanie udziału źródeł niskotemperaturowych. Również ważne jest stworzenie odpowiednich ram regulacyjnych i finansowych, które pozwolą na rozwój nowych modeli biznesowych i inwestycji w technologie nisko- i zeroemisyjne, a także ścisła współpraca pomiędzy wytwórcami ciepła, operatorami systemów ciepłowniczych, odbiorcami, a także administracją rządową i samorządową. I wreszcie branża apeluje o uznanie roli ciepłownictwa systemowego jako strategicznego partnera w procesie transformacji energetycznej kraju.

„W obliczu rosnących wyzwań klimatycznych i energetycznych Towarzystwo wyraża gotowość do merytorycznego dialogu z administracją publiczną, przedstawicielami sektora elektroenergetycznego oraz pozostałymi uczestnikami rynku. Celem tej współpracy powinno być wypracowanie trwałych i spójnych rozwiązań wspierających dekarbonizację oraz zagwarantowanie odbiorcom końcowym stabilnych i przystępnych cen ciepła” - podsumował Marcin Laskowski.

Źródło informacji: PAP MediaRoom