Prawie 250 mld złotych na zdrowie? Walka o nowy budżet NFZ

4 miesięcy temu 57

WAKACJE NA GIEŁDZIE

2025-07-08 06:50

publikacja
2025-07-08 06:50

Wydatki na ochronę zdrowia w 2026 r. muszą wynieść minimum 247,6 mld zł. Byłyby o blisko 40 mld zł wyższe, gdyby - tak jak w przypadku obronności - wyznaczano je w odniesieniu do PKB z tego samego roku. Wydatki na zdrowie określane są jednak w relacji do PKB sprzed dwóch lat.

Prawie 250 mld złotych na zdrowie? Walka o nowy budżet NFZ

Minimalne wydatki na ochronę zdrowia wyznacza ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W przyszłym roku powinny one wynieść 6,8 proc. PKB (a w 2027 r. osiągnąć docelowe 7 proc. PKB). Ustawa odwołuje się do wartości PKB ustalanej w obwieszczeniu prezesa GUS.

— Ponieważ prezes GUS ogłasza PKB z dwuletnim opóźnieniem, to tak obliczane PKB jest wartością sprzed dwóch lat – powiedział PAP dr Wojciech Rożdżeński, adiunkt na Wydziale Prawa i Administracji UW, specjalista prawa medycznego i farmaceutycznego.

Szacunkowa wartość PKB w 2024 r. podana przez GUS to 3 bln 641,2 mld zł. Oznacza to, że na ochronę zdrowia w 2026 r. należy wydać minimum 247,6 mld zł.

Gdyby wydatki na ochronę zdrowia określało PKB z tego samego roku, to musiałyby one w 2026 r. wynieść 287,2 mld zł. W wieloletnich założeniach makroekonomicznych na lata 2025—2029 Ministerstwa Finansów przyjęto bowiem, że PKB w 2026 r. wyniesie 4 bln 223 mld zł. W odniesieniu do prognozy PKB na dany rok oblicza się w Polsce wydatki na obronność.

Główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich Łukasz Kozłowski podkreślił, że wydatki na poziomie 287 mld zł w większym stopniu zaspokoiłyby potrzeby systemu ochrony zdrowia. Zdaniem eksperta zwiększenie wydatków na ochronę zdrowia o 40 mld z roku na rok nie jest jednak możliwe, biorąc pod uwagę realia finansów publicznych.

Kozłowski powiedział, że w odniesieniu do bieżącego PKB obliczane są wydatki na zdrowie w międzynarodowych statystykach.

Ekspert podkreślił, że na gonienie europejskiej średniej trzeba patrzeć realistycznie. — Cel możliwy do realizacji, który można byłoby przyjąć w obecnych warunkach, to osiągnięcie nakładów na poziomie 7 proc. do bieżącego PKB do 2030 roku — powiedział.

Wydatki na zdrowie poniżej średniej UE

Wyznaczony w ustawie o świadczeniach pułap 7 proc. PKB odnosi się wyłącznie do wydatków publicznych. Natomiast Eurostat obliczył, że w 2022 r. unijna średnia wydatków na zdrowie — publicznych i prywatnych — wyniosła 10,4 proc. PKB. Według tych danych w Polsce przeznaczono 6,4 proc. PKB na opiekę zdrowotną (wydatki prywatne i publiczne).

Na publiczne wydatki na ochronę zdrowia składa się budżet NFZ (w większości to wpływy ze składki zdrowotnej i dotacja podmiotowa z budżetu) i część budżetu państwa w dyspozycji ministra zdrowia.

Z projektu planu finansowego NFZ na 2026 r. wynika, że przychody NFZ wyniosą 217,4 mld zł. Wpływy ze składki zdrowotnej — 184,3 mld zł, a dotacja podmiotowa z budżetu państwa — 26 mld zł. We wtorek projekt planu finansowego NFZ na 2026 r. ma opiniować sejmowa Komisja Finansów Publicznych, a w środę — Komisja Zdrowia.

W 2025 r. wydatki na ochronę zdrowia zaplanowano na 221,7 mld zł. Projekt planu finansowego NFZ przewidywał wpływy z tytułu składki zdrowotnej w wysokości 173 mld 174 mln zł oraz dotację podmiotową z budżetu państwa 18,3 mld zł. Ministerstwo Zdrowia musiało tę dotację zwiększyć i pod koniec czerwca wyniosła ona w sumie 23,45 mld zł. Planowane są kolejne dotacje dla NFZ na sfinansowanie podwyżek płac minimalnych w ochronie zdrowia od 1 lipca.

Według współprzewodniczącego Trójstronnego Zespołu ds. ochrony zdrowia Wojciecha Wiśniewskiego (Federacja Przedsiębiorców Polskich) nie są to dodatkowe pieniądze w systemie ochrony zdrowia, ale zostaną one przesunięte do NFZ z części budżetu państwa przeznaczonej na zdrowie.

Planu finansowego NFZ na 2025 r. nie podpisał minister zdrowia Andrzej Domański.

Katarzyna Nocuń (PAP)

kno/ aba/