Poradnik bezpieczeństwa trafi do każdego Polaka. Kiedy i co będzie zawierał?

"Poradnik bezpieczeństwa" został oficjalnie zaprezentowany przez szefów MON i MSWiA pod koniec sierpnia. Zapowiedziano wówczas, że pojawi również w aplikacji mObywatel, gdzie będzie można sprawdzić, jak przygotować się na ewentualne niebezpieczeństwo, oraz w wersji papierowej.

Poradnik bezpieczeństwa znajdzie się w każdym domu. Będzie 13 mln egzemplarzy

W poniedziałek szef MSWiA Marcin Kierwiński, zapytany przez Super Express, kiedy wersja papierowa trafi do wszystkich gospodarstw domowych w kraju, powiedział, że podręcznik "aktualnie drukowany jest w 13 milionach egzemplarzy". Myślę, że na początku przyszłego roku w każdym domu taka broszura będzie dostępna - zapowiedział minister Kierwiński.

Co zawiera poradnik?

Poradnik ma za zadanie przygotować obywateli na różnego rodzaju zagrożenia i sytuacje kryzysowe. Opisuje, jak działa system obronny państwa oraz jaką rolę odgrywają w nim poszczególne instytucje i sami obywatele. Dzieli się na sekcje, które omawiają konkretne aspekty bezpieczeństwa, od kwestii personalnych i rodzinnych, przez przygotowanie domu i otoczenia, aż po szczegółowe instrukcje postępowania w obliczu konkretnych zagrożeń, takich jak blackout, powódź czy zagrożenia militarne.

Poradnik kładzie nacisk na trzy główne obszary:

• Indywidualne przygotowanie każdego obywatela,
• Opracowanie planów rodzinnych,
• Współpraca z sąsiadami i służbami.

Oto kluczowe punkty, które stanowią rdzeń poradnika:

• Gotowość osobista i rodzinna

Wsparcie psychiczne: Zadbaj o zdrowie psychiczne, krytycznie analizuj informacje i nie wahaj się szukać profesjonalnej pomocy.

Przygotowanie medyczne: Miej przy sobie niezbędne leki, poinformuj bliskich o swoich chorobach i alergiach. Posiadaj kartę grupy krwi.

Dla najmłodszych i seniorów: Rozmawiaj z dziećmi o zagrożeniach w sposób dostosowany do ich wieku. Pomagaj osobom starszym i niepełnosprawnym w przygotowaniach i ewakuacji.

Zwierzęta: Przygotuj zapas karmy, wody i leków dla zwierząt. Zabezpiecz budynki gospodarskie i oznacz zwierzęta na wypadek ewakuacji.

• Organizacja zapasów i otoczenia

Zapas domowy: Zgromadź zapasy jedzenia, wody (minimum 3 litry na osobę dziennie), leków i środków higieny osobistej na minimum 3 dni.

Plecak ewakuacyjny: Miej przygotowany plecak z niezbędnymi rzeczami na wypadek konieczności szybkiego opuszczenia domu.

Bezpieczeństwo w domu: Sprawdź najbezpieczniejsze miejsce w domu (z dala od okien, przy ścianach nośnych). Zamontuj czujniki dymu, czadu i gazu oraz miej pod ręką gaśnicę i koc gaśniczy.

Gotowość transportowa: Utrzymuj samochód w dobrym stanie technicznym, zatankowany, z apteczką i niezbędnymi narzędziami. Posiadaj papierową mapę. W czasie kryzysu ogranicz korzystanie z auta, aby drogi były wolne dla służb.

Awaryjne źródła: Przygotuj się na brak prądu, gromadząc latarki, radio na baterie, powerbanki oraz alternatywne źródła ogrzewania.

• Postępowanie w sytuacjach kryzysowych

Atak z powietrza: Kiedy usłyszysz sygnał alarmowy, udaj się do miejsca schronienia. Jeśli nie masz do niego dostępu, zostań w domu, w pomieszczeniu bez okien.

Zagrożenia CBRN (chemiczne, biologiczne, radiologiczne, nuklearne): W razie komunikatu ostrzegawczego, uszczelnij wszystkie okna i drzwi, wyłącz klimatyzację i wentylację.

Pożar: Wzywaj służby pod numerem 112. Nie otwieraj okien, nie używaj windy i nie gaś wodą urządzeń elektrycznych czy tłuszczu.

Powódź: Przygotuj dom, zabezpiecz workami z piaskiem, przenieś wartościowe rzeczy na wyższe piętra i wyłącz instalacje. Nie ignoruj wezwań do ewakuacji.

Pierwsza pomoc: Udzielanie pierwszej pomocy to obowiązek. Naucz się podstawowych zasad i postępuj zgodnie z instrukcjami w poradniku.

• Bezpieczeństwo informacyjne i cyfrowe

Dezinformacja: Sprawdzaj informacje w kilku niezależnych, wiarygodnych źródłach (np. rządowych stronach internetowych). Nie wierz w plotki o upadku państwa i unikaj rozpowszechniania niesprawdzonych treści.

Cyberbezpieczeństwo: Chroń swoje dane, regularnie aktualizuj oprogramowanie i używaj silnych haseł. Nie otwieraj podejrzanych linków ani załączników.

Cały poradnik podkreśla, że bezpieczeństwo państwa to wspólna odpowiedzialność, a proaktywne działania każdego obywatela znacząco zwiększają szansę na przetrwanie i ograniczenie skutków kryzysu.

Plecak ewakuacyjny- co powinien zawierać?

Ważne jest, by każdy w domu miał przygotowany plecak ewakuacyjny. Powinny się w nim znaleźć:

• woda butelkowana,
• filtry lub tabletki do uzdatniania wody,
• apteczka i leki osobiste,
• środki higieniczne i do dezynfekcji,
• dokumenty (w tym ich kopie na pendrivie),
• gotówka w różnych nominałach,
• latarka i radio na baterie lub na korbkę,
• naładowany telefon i powerbank,
• ładowarka, pasujące kable i zapasowe baterie,
• żywność wysokoodżywcza gotowa do spożycia (np. batony energetyczne, suszone owoce, bakalie),
• ważna rzecz osobista, np. zdjęcie, pamiątka rodzinna,
• scyzoryk lub multitool,
• zapalniczka,
• worki na śmieci,
• mapy drukowane,
• ubranie dopasowane do pory roku,
• odzież przeciwdeszczowa,
• śpiwór,
• karimata,
• folia termiczna
• alternatywna łączność (np. walkie-talkie).

Szef MSWiA zapytany o schrony dla ludności cywilnej powiedział, że „rząd musiał najpierw przygotować stosowną ustawę, która weszła w życie w listopadzie ubiegłego roku”. Od tego czasu trwają intensywne prace dotyczące przejrzenia wszelkich miejsc docelowego ukrycia. Robi to straż pożarna. To są kwestie dokładnej analizy - mówił Kierwiński.

Przypomniał, że w tym roku 5 mld zł zostanie wydanych na kwestie wzmocnienia obronności. Wspomniał, że trwają uzupełnienia takich niezbędnych kwestii, jak np. komunikacja specjalna z niemal wszystkimi powiatami, kwestie wyposażenia każdej gminy i powiatu w niezbędne akcesoria, agregaty.

Co zakłada Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej?

Program Ochrony Ludności i Obrony Cywilnej zakłada m.in.

• przegląd i sprawdzenie obiektów, które potencjalnie spełniają warunki i mogą służyć za obiekty zbiorowej ochrony.
• Opinie i dokumentacja techniczna ze sprawdzenia takich obiektów będą jednym z kryteriów wsparcia finansowego udzielanego m.in. na remonty i modernizację budowli ochronnych.
• W pierwszej kolejności remonty i inwestycje będą nakierowane na obszary objęte Narodowym Programem Odstraszania i Obrony "Tarcza Wschód”,
• także na wskazane przez wojewodów miasta i miejsca szczególnego narażenia. Remontowane będą m.in. schrony pod szkołami, tzw. tysiąclatkami.

Na realizację zadań każdego roku ma być przeznaczone co najmniej 0,3 proc. PKB. W 2025 r. to ponad 16,7 mld zł, z czego ponad 5,1 mld zł to dodatkowe środki na zadania związane z ochroną ludności i obroną cywilną.

Środki na ten rok przyznano już poszczególnym województwom. Jak podało MSWiA, najwięcej, bo ponad 520 mln zł, trafi do województwa śląskiego, a ponad 450 mln zł do województwa mazowieckiego; dodatkowo ponad 210 mln zł trafi do Warszawy.

Dodatkowo MSWiA ma do dyspozycji blisko 490 mln zł na rozwój łączności państwowej, przygotowanie Korpusu Obrony Cywilnej, wydanie "Poradnika bezpieczeństwa” i związane z nim działania edukacyjne.