Polityka na pomnikach. Jak powstawały Kopiec Kościuszki, pomniki Mickiewicza i Poniatowskiego

Tadeusz Kościuszko zmarł 15 października 1817 r. Pół roku później jego ciało przewieziono do Krakowa, gdzie złożono je w kościele św. Floriana, a po trzech miesiącach, w pierwszy dzień lata, zorganizowano uroczysty pogrzeb na Wawelu. Ale mieszkańcy i władze Krakowa nie chcieli na tym poprzestać w upamiętnianiu wodza nazwanej od jego nazwiska insurekcji.

W połowie 1820 r. narodził się pomysł postawienia pomnika. Rozważano różne miejsca. Mówiono o Wawelu i o Rynku Głównym, ale największym zainteresowaniem cieszyło się usypanie kopca. Argumentów było kilka. Tłumaczono, że zwyczajny pomnik łatwo może paść łupem wroga albo zostać zniszczony, a kopiec będzie miał większą szansę przetrwać dziejowe zawieruchy. Miał zresztą dołączyć do dwóch już istniejących – Wandy i Kraka. Niechętni temu rozwiązaniu zarzucali mu odwoływanie się do pogańskich praktyk, ale w odpowiedzi mówiono im, że tak przecież upamiętniano bohaterów w starożytnej Grecji. A był to czas, w którym starożytne ideały i wzorce cieszyły się popularnością. Decyzja zapadła.