Podwyżka do 7000 zł niczego nie załatwi? Szokujące wzrosty cen pogrzebów

• Mediana zarobków w Polsce pozwala pokryć tylko około połowy wydatków związanych z pochówkiem, a w dużych miastach zaledwie 23–30 proc. kosztów.
• Planowana na przyszły rok podwyżka zasiłku pogrzebowego z 4000 zł do 7000 zł nadal nie umożliwi pokrycia połowy kosztów, a subsydia mogą napędzać wzrost cen
• Eksperci zalecają reformy systemowe, obejmujące m.in. liberalizację prawa pogrzebowego

Co wpływa na wygórowane koszty pochówku?

Koszty pogrzebu w Polsce należą do najwyższych w Europie, szczególnie jeśli zestawić je z zarobkami mieszkańców. W małych miastach za pochówek trzeba zapłacić średnio 13 000 zł, a w większych nawet 16 500 zł. Dla porównania przeciętny Niemiec może pokryć aż 89 proc. kosztów pochówku z jednej pensji, a Polak – zaledwie około połowę.

Wysokie wydatki wynikają przede wszystkim z ograniczonych opcji prawnych. W kraju dopuszczalny jest wyłącznie pochówek na cmentarzach, co wymusza wykupienie miejsca na nekropolii. Rozsypywanie prochów czy przechowywanie urn w domu są wciąż praktycznie niemożliwe, choć w wielu krajach zachodnich takie rozwiązania są legalne.

Dodatkowo branża pogrzebowa w Polsce działa w niejednoznacznej i fragmentarycznej rzeczywistości prawnej. Brak jest spójnych przepisów, rejestrów firm pogrzebowych czy ewidencji cmentarzy. Dominują cmentarze katolickie (66 proc.) oraz komunalne (23 proc.), a tworzenie nowych miejsc pochówku jest mocno utrudnione i kosztowne.

Waloryzacja zasiłku pogrzebowego nie rozwiąże problemu

Obecny zasiłek pogrzebowy wynosi 4 000 zł. Od stycznia 2026 roku planowana jest jego podwyżka do 7 000 zł, co wciąż nie pokryje nawet połowy kosztów pogrzebu w dużym mieście. Eksperci zwracają uwagę, że subsydia państwowe często prowadzą do wzrostu cen usług, gdyż firmy pogrzebowe podnoszą swoje opłaty.

Nawet przy planowanej waloryzacji wsparcie państwa nie będzie wystarczające dla przeciętnej rodziny, a dla mieszkańców metropolii może pokrywać zaledwie 23 proc. wydatków.

Analizy Warsaw Enterprise Institute pokazują również, że w 2022 roku państwo przeznaczyło na zasiłki pogrzebowe 1,79 mld zł, podczas gdy dochody z podatku spadkowego wyniosły zaledwie 540 mln zł. 

Potrzebne są gruntowne zmiany

Eksperci WIE rekomendują kompleksowe reformy, które mogłyby obniżyć koszty pogrzebów i uprościć procedury:

• Powołanie instytucji koronera – odciążenie lekarzy rodzinnych, usprawnienie biurokracji i lepsza współpraca z policją.
• Liberalizacja prawa pogrzebowego – umożliwienie rozsypywania prochów, przechowywania urn w domu oraz popularyzacja ekologicznych pochówków.
• Reforma zasiłku pogrzebowego – ukierunkowanie wsparcia na najuboższych i nieubezpieczonych, aby realnie pomagał potrzebującym i nie generował niepożądanych podwyżek cen.
• Likwidacja podatku od spadków – rekompensata dla obywateli w zamian za utracony zasiłek, co mogłoby wspomóc finansowo rodziny w trudnych chwilach.

W praktyce, bez takich zmian, koszty pochówków w Polsce będą nadal wysokie, a przeciętny obywatel będzie zmuszony do ponoszenia ogromnych wydatków przy pożegnaniu bliskich.

Materiał chroniony prawem autorskim - zasady przedruków określa regulamin.