Plan urlopów na rok 2026 – obowiązki pracodawcy, zasady i terminy. Jak prawidłowo zaplanować urlopy pracowników?

1 dzień temu 8

Plan urlopów to obowiązkowy dokument u wielu pracodawców. Określa, kiedy pracownicy mogą skorzystać z bieżącego i zaległego urlopu wypoczynkowego. Wyjaśniamy, jakie zasady wynikają z Kodeksu pracy, kto może zrezygnować z tworzenia planu urlopów oraz jak prawidłowo zaplanować wypoczynek pracowników w 2026 roku.

rozwiń >

Plan urlopów to narzędzie zapewniające sprawną organizację pracy i realizację prawa pracowników do wypoczynku. Choć Kodeks pracy nie wskazuje terminu jego sporządzenia, w praktyce powinien zostać przygotowany przed początkiem nowego roku, a w firmach z planami półrocznymi – przed rozpoczęciem odpowiedniego półrocza.

Plan urlopów 2026 – aktualne zasady według Kodeksu pracy

Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego i płatnego urlopu wypoczynkowego. Jego wymiar zależy od stażu pracy:

  • 20 dni – gdy staż jest krótszy niż 10 lat,
  • 26 dni – gdy pracownik ma co najmniej 10 lat stażu.

Przypominamy, że od 1 stycznia 2026 r. do okresu zatrudnienia będą wliczane m.in. okresy prowadzenia przez osobę fizyczną pozarolniczej działalności, wykonywania przez osobę fizyczną umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług.

Urlop dla osób podejmujących pierwszą pracę

Pracownik podejmujący pracę po raz pierwszy nabywa prawo do urlopu stopniowo – co miesiąc zyskuje 1/12 wymiaru rocznego.

Urlop bieżący i zaległy – do kiedy trzeba wykorzystać?

Urlop powinien zostać wykorzystany w tym roku, w którym pracownik nabywa do niego prawo. Jeżeli tak się nie stanie:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

  • od 1 stycznia kolejnego roku urlop staje się zaległy,
  • urlop zaległy należy wykorzystać do 30 września.

Niewykorzystane dni „na żądanie”

Gdy pracownik nie wykorzysta w poprzednim roku części urlopu na żądanie:

  • dni te stają się zwykłym urlopem wypoczynkowym,
  • można je wykorzystać do 31 grudnia następnego roku.

Kiedy pracodawca musi sporządzić plan urlopów?

Plan urlopów ustala pracodawca, biorąc pod uwagę:

  • wnioski pracowników,
  • konieczność zapewnienia normalnego toku pracy.

Przepisy nie narzucają konkretnej daty stworzenia planu, jednak powinien być on gotowy przed rozpoczęciem nowego roku, aby pracownicy mogli zaplanować wypoczynek już w styczniu.

Kto może zrezygnować z planu urlopów?

Pracodawca nie musi tworzyć planu, jeśli:

  • nie działa u niego zakładowa organizacja związkowa, lub
  • organizacja związkowa wyrazi zgodę na rezygnację z planu.

W takich firmach terminy urlopu ustala się bezpośrednio z pracownikiem.

Co powinien zawierać plan urlopów?

W planie pracodawca uwzględnia:

  • urlop bieżący,
  • urlop zaległy.

Plan nie obejmuje 4 dni urlopu na żądanie.

Ujęcie w planie urlopów pracowników z umowami terminowymi

Plan musi uwzględniać również:

  • pracowników zatrudnionych na czas określony – proporcjonalnie do okresu pracy,
  • pracowników podejmujących pracę po raz pierwszy – proporcjonalny urlop nabywany co miesiąc.

Jeśli umowa zostanie wydłużona – plan należy zaktualizować.

Plan urlopów na półrocze lub kilka planów w firmie

Pracodawca przeważnie sporządza plan urlopów na cały rok kalendarzowy. Jednak sporządzenie planu na cały rok nie jest konieczne. Możliwe jest przygotowanie planu urlopowego na krótszy okres – np. na półrocze. W takim przypadku:

  • plan na I półrocze — powinien być gotowy przed końcem roku,
  • plan na II półrocze — musi być udostępniony pracownikom przed 1 lipca.

Dopuszczalne jest też sporządzenie kilku planów w firmie. Może to dotyczyć różnych działów lub lokalizacji (np. w dużych firmach).

Jak podać plan urlopów do wiadomości pracowników?

Plan urlopów należy ogłosić w firmie w sposób zwyczajowo przyjęty, np.:

  • na tablicy ogłoszeń,
  • w intranecie,
  • na firmowej platformie HR.

Nie trzeba przekazywać planu indywidualnie każdemu pracownikowi.

Czy pracownik może rozpocząć urlop wyłącznie na podstawie planu?

Sam plan urlopów nie upoważnia pracownika do rozpoczęcia wypoczynku. Niezbędne jest:

  1. złożenie wniosku o urlop,
  2. uzyskanie akceptacji pracodawcy.

Dopiero po tych krokach urlop może się rozpocząć.

Praktyczne wskazówki dla pracodawców:

  • aktualizuj plan urlopów przy każdej zmianie w zatrudnieniu,
  • uwzględniaj okresy zwiększonej absencji (wakacje, ferie, święta),
  • pamiętaj o pracownikach z urlopem zaległym — deadline 30 września,
  • informuj pracowników o planie w miejscu łatwo dostępnym i stałym.

Podstawa prawna:

  • art. 163 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2025 r. poz. 277)
Przeczytaj źródło