Pieniądze nagle znikają z konta? Oto jak się bronić przed cyberprzestępcami

Bank Santander wykrył w weekend października 2025 roku podejrzane transakcje przeprowadzone przy użyciu kart płatniczych swoich klientów. Instytucja niezwłocznie zabezpieczyła podejrzane karty i zapewniła, że skradzione pieniądze zostaną zwrócone poszkodowanym w poniedziałek. Komenda Główna Policji monitoruje zgłoszenia dotyczące nieuprawnionych wypłat na terenie całego kraju, a zespoły techniczne analizują bankomaty pod kątem możliwej ingerencji przestępczej.

Biuro prasowe banku wyjaśniło, że transakcje o charakterze przestępczym wykonywano w bankomatach sieci współpracującej. Po wykryciu zdarzenia wszystkie karty, które zostały lub potencjalnie mogły zostać dotknięte przestępczym działaniem, zostały natychmiast zabezpieczone. Bank we współpracy z operatorem urządzeń prowadzi pogłębioną analizę źródła zdarzenia. Główne podejrzenia koncentrują się wokół zamontowania nakładek skanujących na bankomatach sieci współpracującej, dlatego zespoły techniczne operatora sprawdzają wytypowane urządzenia.

Przedstawiciele Santandera poinformowali, że pozostają w kontakcie z organami ścigania i przygotowują zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa. Bank zapewnił, że środki klientów są bezpieczne, a po wykryciu transakcji oszukańczych niezwłocznie wdrożono rozwiązania uniemożliwiające przestępcom dalsze działania. Incydent ten pokazuje, jak istotne są dodatkowe zabezpieczenia środków na koncie oraz świadomość zagrożeń związanych z korzystaniem z kart płatniczych.

Ujawnia ściemę w polskiej piłce? "Zawyżone ceny"

Podstawowe zasady bezpieczeństwa dla każdego posiadacza karty płatniczej

Przed każdą transakcją w bankomacie należy dokładnie przyjrzeć się urządzeniu. Warto upewnić się, że nie ma na nim nakładek na czytniku kart czy klawiaturze. Tego typu zalecenia wydają zarówno Komisja Nadzoru Finansowego, jak i CERT Polska. Szczególną uwagę należy zwracać na podejrzanie wyglądające terminale płatnicze, zwłaszcza w miejscach o niższym poziomie nadzoru. Przestępcy stosują coraz bardziej wyrafinowane metody, dlatego czujność użytkowników stanowi pierwszą linię obrony.

Fundamentalną zasadą pozostaje nieudostępnianie danych karty osobom trzecim. Nigdy nie należy przekazywać numeru karty, daty ważności ani kodu CVV, nawet znajomym czy rodzinie. Podczas zakupów online warto korzystać wyłącznie z renomowanych sklepów posiadających certyfikaty bezpieczeństwa. Zalecenia KNF i CERT Polska podkreślają, że zachowanie ostrożności w tym zakresie może uchronić przed wieloma problemami.

Regularna zmiana haseł i kodów PIN stanowi kolejny istotny element bezpieczeństwa finansowego. Hasło do bankowości internetowej i mobilnej powinno być zmieniane nie rzadziej niż raz na kilka miesięcy. Należy unikać prostych i przewidywalnych kombinacji takich jak daty urodzenia, sekwencje numeryczne czy popularne hasła słownikowe. Eksperci ds. cyberbezpieczeństwa nieustannie przypominają, że skomplikowane hasła znacząco utrudniają działanie przestępcom.

Aktywacja powiadomień SMS lub push o każdej transakcji pozwala na natychmiastowe wychwycenie nieautoryzowanej operacji. Szybka reakcja może uratować środki zgromadzone na koncie. W przypadku zgubienia, kradzieży lub podejrzanej transakcji konieczne jest natychmiastowe zastrzeżenie karty poprzez infolinię banku lub aplikację mobilną. Większość instytucji finansowych oferuje całodobowe linie telefoniczne dedykowane blokadzie kart.

Warto również pamiętać o fizycznym zabezpieczeniu karty. Przechowywanie jej w pokrowcu RFID utrudnia skanowanie bezdotykowe w tłumie, co stanowi dodatkową warstwę ochrony przed przestępcami wykorzystującymi nowoczesne technologie do kradzieży danych. Tego typu rozwiązania są szczególnie przydatne w miejscach o dużym zagęszczeniu ludzi, takich jak centra handlowe czy środki transportu publicznego.

Zaawansowane metody ochrony dla świadomych użytkowników bankowości elektronicznej

Korzystanie z kart wirtualnych i przedpłaconych stanowi skuteczną metodę minimalizowania ryzyka. Do zakupów internetowych można generować karty wirtualne przeznaczone tylko do jednego celu lub aktywne przez kilka godzin. Analizy portali takich jak Sekurak i Niebezpiecznik pokazują, że karty przedpłacone pozwalają wypłacać gotówkę i płacić w sklepach bez ryzyka utraty całości środków z rachunku głównego. Tego typu rozwiązania są szczególnie przydatne podczas zakupów w mniej znanych sklepach internetowych.

Ograniczenia geograficzne transakcji to kolejne narzędzie dostępne w większości banków. Ustawienie blokady transakcji kartą poza Polską lub Unią Europejską skutecznie minimalizuje ryzyko przestępstw międzynarodowych. Jeśli planujemy wyjazd zagraniczny, funkcję można tymczasowo wyłączyć, a po powrocie ponownie aktywować. Podobnie działają limity transakcyjne, które pozwalają określić dzienne i miesięczne maksymalne kwoty wypłat z bankomatu oraz płatności internetowych i stacjonarnych.

Zmiana kanałów wypłat i wpłat może znacząco zwiększyć bezpieczeństwo. Korzystanie z kodów BLIK do wypłat gotówki zamiast klasycznej karty eliminuje ryzyko skimmingu, czyli odczytywania danych z paska magnetycznego. Analizy CERT i Niebezpiecznik potwierdzają skuteczność tej metody. Alternatywą są również współczesne metody typu cashback, czyli drobne wypłaty gotówki przy zakupach w sklepie, które ograniczają ekspozycję danych karty w potencjalnie niebezpiecznych miejscach.

Dwuetapowa autoryzacja stanowi obecnie standard bezpieczeństwa w bankowości elektronicznej. Logowanie i potwierdzanie transakcji wymaga nie tylko hasła, ale również kodu SMS lub autoryzacji w aplikacji mobilnej. Tego typu rozwiązanie, określane jako 2FA, znacząco utrudnia przestępcom dostęp do konta nawet w przypadku wykradzenia hasła. Większość banków oferuje obecnie różne formy dwuskładnikowej autoryzacji, w tym biometryczne metody weryfikacji tożsamości.

Zarządzanie dostępem aplikacji mobilnych wymaga szczególnej uwagi. Należy instalować wyłącznie oficjalną aplikację banku ze zaufanych sklepów takich jak Google Play czy App Store. Nie warto dawać aplikacjom zbędnych uprawnień, takich jak dostęp do SMS, kontaktów czy lokalizacji, jeśli nie są one konieczne do funkcjonowania programu. Portale branżowe rekomendują również regularne sprawdzanie urządzeń dedykowanym oprogramowaniem antywirusowym w celu eliminacji potencjalnego złośliwego oprogramowania.

Własna kontrola urządzeń wykorzystywanych do zarządzania finansami stanowi fundament bezpieczeństwa. Regularne aktualizacje systemu operacyjnego i aplikacji na telefonie oraz komputerze są kluczowe dla ochrony przed najnowszymi zagrożeniami. Nie należy korzystać z publicznych sieci Wi-Fi podczas obsługi konta bankowego, ponieważ zwiększa to ryzyko przechwycenia danych przez osoby trzecie. W przypadku konieczności zalogowania się poza domem warto używać sieci VPN, która szyfruje połączenie.

Monitoring historii rachunku i raportów Biura Informacji Kredytowej pozwala szybko wykryć podejrzane operacje. Regularne sprawdzanie wyciągów bankowych i korzystanie z alertów o zmianach w historii kredytowej umożliwia natychmiastową reakcję na niepokojące zdarzenia. Wiele banków oferuje również usługi monitoringu transakcji wykorzystujące sztuczną inteligencję do wykrywania nietypowych wzorców płatności, co stanowi dodatkową warstwę zabezpieczeń.

Procedura postępowania w przypadku padnięcia ofiarą ataku na dane finansowe

W sytuacji podejrzenia nieuprawnionego dostępu do konta należy natychmiast zastrzec kartę przez infolinię lub aplikację banku. Szybkość reakcji ma kluczowe znaczenie dla minimalizacji strat finansowych. Następnie konieczne jest zgłoszenie incydentu do banku w trybie pilnym, najlepiej pisemnie dla późniejszego potwierdzenia. Dokumentacja zdarzenia może okazać się niezbędna w trakcie dochodzenia i procedury zwrotu środków.

Powiadomienie policji jest konieczne przy większych stratach lub podejrzeniu zorganizowanej działalności przestępczej, jak w przypadku incydentu w Santanderze. Oficjalne zgłoszenie umożliwia organom ścigania prowadzenie śledztwa i ewentualne schwytanie sprawców. Po zgłoszeniu należy sprawdzić wszystkie urządzenia, przeskanować komputer i telefon programem antywirusowym oraz zmienić wszystkie hasła do banku i systemów powiązanych.

Ciągły monitoring rachunku po incydencie pozostaje istotny przez kolejne tygodnie. W przypadku wykrycia kolejnych podejrzanych działań należy je natychmiast zgłaszać do banku i policji. Przestępcy często próbują przeprowadzić dodatkowe transakcje po pewnym czasie, licząc na to, że czujność ofiary osłabnie. Warto również rozważyć założenie nowego rachunku i wymianę wszystkich kart płatniczych, jeśli istnieje podejrzenie, że dane mogły zostać szeroko rozpowszechnione.

Edukacja własna i najbliższych w zakresie zagrożeń cybernetycznych ma fundamentalne znaczenie. Śledzenie publikacji na portalach takich jak Niebezpiecznik.pl, Zaufana Trzecia Strona, Sekurak czy CERT Polska pozwala być na bieżąco z nowościami dotyczącymi zagrożeń. Te źródła często publikują ostrzeżenia i analizy bieżących ataków, co umożliwia proaktywne zabezpieczenie się przed nowymi metodami działania przestępców. Warto również uczyć domowników i współpracowników podstaw cyberhigieny, ponieważ słabe ogniwo w łańcuchu bezpieczeństwa może zagrozić wszystkim.

Do najczęściej popełnianych błędów należy korzystanie z kart w niesprawdzonych bankomatach i terminalach bez sprawdzenia ich stanu. Używanie wszędzie tej samej karty do płatności codziennych, zakupów internetowych i wypłat gotówki zwiększa ryzyko kompromitacji danych. Bagatelizowanie prostych zasad, takich jak zmiana haseł, blokowanie kart w przypadku zagubienia czy czytanie powiadomień SMS potwierdzających transakcje, często prowadzi do poważnych konsekwencji finansowych.