Omyłkowy przelew to nie prezent. Zatrzymanie pieniędzy może sporo kosztować

3 dni temu 10

Otrzymanie na konto bankowe środków finansowych, które trafiły tam przez pomyłkę, rodzi po stronie odbiorcy prawny obowiązek zwrotu. Zatrzymanie takiej kwoty może narazić na konsekwencje cywilnoprawne. Bezpodstawne wzbogacenie, o którym mowa, jest instytucją prawa cywilnego uregulowaną w Kodeksie cywilnym, a obowiązek zwrotu powstaje niezależnie od tego, jak wysoka była kwota przelewu. Istotne jest, aby znać procedury postępowania w przypadku otrzymania lub wysłania błędnego przelewu.

Czym jest bezpodstawne wzbogacenie?

Omyłkowy przelew nie jest rzadkością i może wystąpić zarówno przy ręcznym wpisywaniu numeru konta, jak i – co jest coraz częstszym źródłem pomyłek – przy korzystaniu z systemów płatności mobilnych, takich jak BLIK (przelewy na numer telefonu). Zgodnie z Kodeksem cywilnym (art. 405), osoba, która bezpodstawnie wzbogaciła się kosztem innej osoby (czyli otrzymała nienależne świadczenie, np. w wyniku błędnego przelewu), ma obowiązek ten zysk zwrócić. W momencie zaksięgowania omyłkowego przelewu na koncie odbiorca staje się dłużnikiem.

Wydanie lub wykorzystanie tych środków nie jest dozwolone, ponieważ może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych. W przypadku sporu sądowego odbiorca będzie musiał zwrócić całą kwotę, często powiększoną o odsetki oraz koszty postępowania sądowego.

Procedura postępowania po otrzymaniu błędnego przelewu

Po otrzymaniu omyłkowego przelewu zaleca się niekorzystanie z tych środków (nie wydawanie ich i nie przelewanie dalej). Należy niezwłocznie skontaktować się z własnym bankiem i zgłosić zaistniałą sytuację. Bank ma obowiązek zbadać sprawę i podjąć odpowiednie działania w celu umożliwienia nadawcy odzyskania pieniędzy, zgodnie z Ustawą o usługach płatniczych.

Zatrzymanie środków z omyłkowego przelewu jest podstawą roszczenia cywilnego z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Bank, po zgłoszeniu błędnego przelewu, podejmuje kroki zmierzające do odzyskania środków:

Bank nadawcy może skontaktować się z bankiem odbiorcy.
Bank odbiorcy powiadamia osobę, która otrzymała nienależną wpłatę, wyznaczając jej konkretny czas na dobrowolny zwrot pieniędzy.

Specyfika przelewów BLIK na telefon

W przypadku omyłkowych przelewów realizowanych za pośrednictwem systemu płatności BLIK (na numer telefonu), pomyłki są stosunkowo częste. Gdy odbiorca nie zwróci pieniędzy w wyznaczonym czasie:

Nadawca – za pośrednictwem swojego banku – ma prawo poprosić o udostępnienie danych osobowych odbiorcy.
Uzyskanie danych umożliwia nadawcy skierowanie sprawy na drogę sądową z powództwem o zwrot środków.

W postępowaniu sądowym roszczenia nadawcy są oparte na konstrukcji bezpodstawnego wzbogacenia. O ile każda sprawa jest rozpatrywana indywidualnie, sąd co do zasady wyda orzeczenie w sprawie zwrotu nienależnej kwoty. Chociaż system BLIK jest wygodny, wymaga ostrożności, ponieważ w przypadku pomyłki, cała procedura odzyskiwania pieniędzy może być bardziej złożona niż w przypadku tradycyjnych przelewów na numer rachunku bankowego.

Przeczytaj źródło