O 23:30 Polacy spojrzą w niebo. Czegoś takiego nie było od dawna

To już dziś! Listopad 2025 roku przynosi miłośnikom astronomii i nocnego nieba prawdziwą kosmiczną ucztę. Punktem kulminacyjnym jesiennych obserwacji jest wyjątkowa pełnia Księżyca, znana w tradycji jako "Bobrzy Księżyc". Będzie to najokazalsza pełnia od 2019 roku, widoczna gołym okiem niemal na całym świecie. Sprawdź, kiedy obserwować niebo.

Kiedy pełnia Księżyca w listopadzie? Dziś koniecznie wyjrzyj za okno

Fenomen tej pełni Księżyca, nazywany potocznie "Superpełnią", jest efektem zbieżności dwóch czynników: momentu pełni i maksymalnego zbliżenia naszego naturalnego satelity do Ziemi. Jest to idealny moment, aby oderwać wzrok od ekranów i skierować go ku niebu, aby podziwiać Srebrny Glob w jego najbardziej spektakularnej odsłonie.

Zjawisko "Bobrzego Księżyca" przypada na środę, 5 listopada 2025 roku, czyli dziś. Choć pełnia sama w sobie jest zjawiskiem powtarzalnym, jest jeden konkretny moment, w którym Księżyc jest oświetlony w 100% i znajduje się na przeciwko Słońca:

• Dokładny moment pełni: 5 listopada 2025 roku o godzinie 14:19 (czasu polskiego).

Niestety, ten kulminacyjny moment następuje w środku dnia, co utrudnia efektywną obserwację. Jednak prawdziwy sekret rekordowej pełni tkwi w odległości Księżyca od Ziemi – w tak zwanym perygeum (najbliższy punkt na orbicie).

• Moment największego zbliżenia (Perygeum): 5 listopada 2025 roku o godzinie 23:30.

W tym momencie Księżyc znajdzie się w odległości zaledwie około 356 833 km od naszej planety. Ta niewielka odległość sprawia, że jego tarcza będzie wydawać się o około 14% większa i nawet o 30% jaśniejsza niż tarcza podczas najbardziej oddalonej pełni w roku. To właśnie z tego powodu Listopadowa Pełnia zasługuje na miano "Superpełni".

Sprawdź dzisiejsze niebo w nocy. Pełnia Księżyca w listopadzie

Największe wrażenie wizualne "Bobrzy Księżyc" zrobi tuż po swoim wschodzie, kiedy będzie nisko nad wschodnim horyzontem. Optymalny czas obserwacjit o dzisiejszy wieczór, 5 listopada, po godzinie 23:00.

Dzieje się tak za sprawą zjawiska zwanego iluzją księżycową - gdy Księżyc znajduje się nisko nad horyzontem, ludzki mózg porównuje jego wielkość z otaczającymi go obiektami naziemnymi (drzewami, budynkami), co sprawia, że Srebrny Glob wydaje się o wiele większy, niż jest w rzeczywistości. To właśnie dziś, wieczorem 5 listopada, Superpełnia będzie najbardziej spektakularna.

Pełnia Księżyca w listopadzie 2025. Dlaczego nazwana Bobrzym Księżycem?

Listopadowa pełnia nosi nazwę "Bobrzy Księżyc" zgodnie z tradycją rdzennych Amerykanów. Nazwa ta nie jest przypadkowa i głęboko zakorzenia się w ich cyklu życia i kalendarzu przyrody.

Listopad był okresem, w którym bobry kończyły intensywne gromadzenie zapasów i budowanie zimowych tam w swoich żeremiach, przygotowując się do zamarznięcia rzek i jezior. Był to jednocześnie ostatni moment na zastawianie pułapek na te zwierzęta, zanim lód uniemożliwiłby polowanie. Futra bobrów były w tym czasie najgrubsze i najcenniejsze, niezbędne do przetrwania zimy. W Europie (i innych regionach Ameryki Północnej) popularna była także nazwa "Mroźny Księżyc". Nazwa ta nawiązywała do faktu, że była to pierwsza pełnia przypadająca w warunkach często już ujemnych temperatur i pierwszych przymrozków, oznaczająca definitywne nadejście chłodnej pory roku.

Kiedy pełnia Księżyca w grudniu? Tego nie możesz przegapić

Grudniowa pełnia Księżyca, znana w tradycji rdzennych Amerykanów, w szczególności plemienia Mohawk, jako "Zimny Księżyc" , przypada 4 grudnia 2025 roku, osiągając swoje maksimum o godzinie 18:14 czasu EST, co w Polsce oznacza pełnię w nocy z 4 na 5 grudnia (o godzinie 00:14). Nazwa ta doskonale oddaje surowość warunków atmosferycznych panujących w tym miesiącu, symbolizując nadejście prawdziwie mroźnej pogody. Astronomicznie i kulturowo, grudniowa pełnia jest wyjątkowa również dlatego, że bywa nazywana "Księżycem Długiej Nocy". 

To określenie jest podwójnie trafne: po pierwsze, pełnia ta wschodzi blisko przesilenia zimowego, czyli w okresie najdłuższych nocy w roku; po drugie, ze względu na położenie Słońca i Księżyca w tym czasie, Zimny Księżyc świeci nad horyzontem przez znacznie dłuższy czas niż inne pełnie w ciągu roku. Inne nazwy, odzwierciedlające chłód i zjawiska naturalne, obejmują m.in. Księżyc Szronu, Księżyc Pękających Drzew od Mrozu oraz Śnieżny Księżyc, podczas gdy w Europie historycznie nazywano ją "Księżycem Przed Yule" na cześć zbliżającego się pogańskiego święta przesilenia.