- Poznaj swój Indeks Zdrowia! Odpowiedz na te pytania
- Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu
Tylko 30 proc. lekarzy pyta o szczepienia. Dlaczego to problem?
Badania pokazują, że jedynie trzech na dziesięciu lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej pyta swoich pacjentów, czy są na bieżąco ze szczepieniami. To niepokojące, szczególnie w przypadku osób z chorobami serca, które są bardziej narażone na poważne powikłania zdrowotne związane z infekcjami.
Dr Paul Heidenreich, kardiolog i profesor medycyny w Stanford Medicine, który przewodniczył komitetowi opracowującemu zalecenia, podkreśla, że nowe wytyczne mają pomóc pacjentom zrozumieć, jakie szczepienia są dla nich kluczowe i dlaczego.
Dlaczego osoby z chorobami serca powinny się szczepić?
Według Centers for Disease Control and Prevention (CDC), osoby z chorobami serca są bardziej narażone na infekcje układu oddechowego, a także na ich poważne powikłania.
Heidenreich twierdzi, że dzieje się tak częściowo dlatego, że serce i płuca są ze sobą połączone i zależą od siebie nawzajem. "Jeśli płuca są uszkodzone w wyniku infekcji, oddychanie danej osoby jest gorsze, jeśli cierpi ona również na chorobę serca" — wyjaśnia. Stan zapalny spowodowany infekcją może również pogorszyć chorobę serca
Pandemia COVID-19 dobitnie pokazała, jak poważne mogą być skutki infekcji u osób z chorobami serca. "Podczas pandemii COVID-19 osoby z wcześniejszymi chorobami serca były bardziej narażone na krytyczną chorobę lub śmierć w wyniku infekcji" – mówi dr Christopher Kelly, kardiolog z UNC Health.
Statystyki są alarmujące, bo około jeden na 20 dorosłych w wieku 20 lat i starszych cierpi na chorobę wieńcową, najczęstszą formę choroby serca. Dlatego szczepienia są kluczowym elementem ochrony zdrowia tych osób.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoJakie szczepionki są zalecane dla osób z chorobami serca?
Komitet ACC, składający się z pięciu profesorów medycyny, opracował listę szczepień, które są szczególnie ważne dla osób z chorobami serca. Ich ogólne zalecenia dotyczące szczepionek opierają się na czterech kluczowych liniach dowodów.
-
Osoby z chorobami serca są bardziej narażone na negatywne skutki, w tym hospitalizację i zgon po zakażeniu wirusem układu oddechowego niż przeciętna osoba bez choroby serca. Choroby serca zwiększają również prawdopodobieństwo zakażenia po ekspozycji.
-
Randomizowane badania kliniczne wykazały, że szczepionki zmniejszają nasilenie infekcji.
-
Badania obserwacyjne są zgodne z randomizowanymi badaniami, które wykazują niższe wskaźniki hospitalizacji i zgonów u osób, które zostały zaszczepione.
-
Negatywne skutki zdrowotne szczepień są niezwykle rzadkie, a ryzyko jest znacznie większe w przypadku niezaszczepienia.
Komitet zaleca szczepionki dla osób z chorobami serca przeciwko: RSV, grypie, pneumokokom, półpaścowi oraz COVID-19. Szczegóły widoczne są w tabeli poniżej.
Coroczne szczepienie dla wszystkich dorosłych. Wersje wysokodawkowe lub wzmocnione są rekomendowane dla osób powyżej 65. roku życia. | Infekcja grypowa zwiększa ryzyko zawału serca aż sześciokrotnie. Badania wykazały, że szczepienie przeciwko grypie zmniejsza liczbę poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych o 36 proc. |
Jedna dawka szczepionki PCV20 lub PCV21 dla dorosłych z chorobami serca. Osoby powyżej 50. roku życia również powinny się zaszczepić. | Pneumokokowe zapalenie płuc powoduje rocznie 225 tys. hospitalizacji. Szczepionka zmniejsza ryzyko inwazyjnej choroby pneumokokowej o 75 proc. |
Sezonowe szczepienie dla osób z chorobami serca. | Szczepienia trzykrotnie zmniejszają ryzyko ciężkiego przebiegu COVID-19, a także obniżają ryzyko zawału serca, udaru mózgu i długiego COVID-u. |
Jednorazowe szczepienie dla osób powyżej 75. roku życia oraz dla tych w wieku 50-74 lat z chorobami przewlekłymi. | Szczepionka jest w 80 proc. skuteczna w zapobieganiu chorobom dolnych dróg oddechowych. |
Dwie dawki szczepionki dla osób powyżej 50. roku życia, podawane w odstępie 2-6 miesięcy. | Półpasiec zwiększa ryzyko zawału serca i udaru mózgu. Szczepienia zmniejszają to ryzyko, a korzyści utrzymują się do ośmiu lat. |
Najczęstsze pytania dotyczące szczepień
Eksperci zaangażowani w ustalanie nowych wytycznych odpowiedzieli również na kilka kluczowych pytań, które często zadają pacjenci.
- Czy skutki uboczne szczepionki są poważne?
Większość reakcji jest łagodna, np. ból ramienia i zmęczenie. Poważne skutki uboczne występują niezwykle rzadko, a korzyści dla osób z chorobami serca znacznie przewyższają ryzyko.
- Co z zapaleniem mięśnia sercowego po szczepionkach przeciwko COVID-19?
Chociaż rzadko, szczepionki mRNA przeciwko COVID-19 są powiązane z niewielkim ryzykiem zapalenia mięśnia sercowego (zapalenia serca), najczęściej u młodszych mężczyzn. Ten efekt uboczny występuje w około 1 do 19 przypadkach na milion dawek i jest zwykle łagodny, a prawie wszystkie osoby w pełni powracają do zdrowia. Należy zauważyć, że zapalenie mięśnia sercowego związane ze szczepionką stanowi mniejsze zagrożenie dla zdrowia i jest łagodniejsze niż zapalenie mięśnia sercowego związane z zakażeniem COVID-19.
- Czy mogę otrzymać kilka szczepionek jednocześnie?
Tak, i może to być bardziej skuteczne. Jedynym wyjątkiem jest to, że PCV15 i PPSV23 (dwa rodzaje szczepionek przeciwko zapaleniu płuc) nie powinny być podawane razem. Można również rozłożyć różne szczepionki w czasie, aby uniknąć wystąpienia kilku skutków ubocznych jednocześnie.
Sprawdź: Te szczepienia są zalecane dla osób 50+ i 65+
Szczepienia to inwestycja w zdrowie serca
Eksperci podkreślają, że szczepienia są jednym z najprostszych i najbardziej skutecznych sposobów ochrony zdrowia osób z chorobami serca.
"Jako kardiolog zdecydowanie zalecam, aby moi pacjenci otrzymali wszystkie szczepienia odpowiednie do wieku. Osoby, które niechętnie poddają się szczepieniom, powinny omówić swoje obawy z lekarzem i szukać informacji w źródłach pierwotnych, takich jak badania kliniczne" — mówi dr Kelly.
Wbrew temu, co można usłyszeć, wszystkie szczepionki są poddawane randomizowanym, podwójnie ślepym badaniom klinicznym, które określają ich ryzyko i korzyści — i zazwyczaj można znaleźć i przejrzeć te badania, jeśli chce się je przeczytać samodzielnie.