Nowa ustawa o opiece ma mylący tytuł. Nie przewiduje żadnych nowych świadczeń dla opiekunów albo osób niepełnosprawnych, seniorów, osób samotnych [projekt]

Ustawa wprowadzi nowe pojęcie "opiekun nieformalny". To po prostu osoba, która się opiekuje inną osobą (nie musi być to np. syn wobec ojca - niepotrzebne jest pokrewieństwo). Dla tej osoby projekt ustawy o opiece długoterminowej nie przewiduje żadnych nowych świadczeń pieniężnych.

Osoba nieformalna i świadczenia dla niej - projekt ustawy o opiece długoterminowej

Świadczenia te organizuje np. gmina i są to:

Żadne z tych świadczeń nie ma większej wartości w praktyce sprawowania opieki np. nad matką chorą na Alzheimer. Np. zwyczajnie nie wierzę, że gmina będzie w stanie zorganizować 4 tygodniowe zastępstwo dla opiekuna, gdy np. będzie musiał pójść na kilka tygodni do szpitala. Każda osoba, która ma kontakt z opieką długoterminową zacznie się śmiać (ironicznie) jak przeczyta o "prowadzeniu spotkań edukacyjnych lub integracyjnych". Nie wierzę w pomoc gminy w takiej sytuacji.

Czemu służy więc ta ustawa?

Wprowadza definicje prawne kluczowych pojęć dla opieki długoterminowej. Np. taka jest definicja opiekuna nieformalnego:

Przede wszystkim ta ustawa służy:

Dalszy ciąg materiału pod wideo

1) stworzeniu struktury dla opieki długoterminowej w oparciu o takie instytucje jak samorządy, placówki medyczne, ratownicy;

2) podstawy prawnej dla koordynacji między poszczególnymi instytucjami

3) tworzeniu planów, sprawozdań raportów

Celem projektu nie jest tworzenie nowych instrumentów wsparcia dla opiekunów albo osoby korzystających z ich pomocy. Dlatego ustawa powinna się nazywać "ustawa o koordynacji opieki długoterminowej", aby nie wprowadzać osób postronnych w błąd. Bo pierwsza myśl takiej osoby może być taka "Skoro jest ustawa o opiece długoterminowej, to pewnie wprowadza kompleksowe rozwiązania w zakresie świadczeń (pieniężnych i niepieniężnych) dla potrzebujących i opiekunów. Niczego takiego tam nie znajdziemy.

W Polsce powstaje nowa struktura biurokratyczna

Proszę tylko zobaczyć jakie zagadnienia realizuje ta ustawa (źródło informacji - uzasadnienie projektu ustawy):

• art. 2 pkt 2 – wprowadzenie do ustawy definicji opieki długoterminowej,
• art. 4 – wskazanie, że usługi i świadczenia opieki długoterminowej są realizowane w sposób kompleksowy i skoordynowany,
• art. 3 – określenie katalogu usług i świadczeń wchodzących w skład opieki długoterminowej z uwzględnieniem m.in. obszaru ochrony zdrowia, pomocy społecznej, wybranych form wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami;
• w zakresie tiret 2:
• art. 2 pkt 3 – wprowadzenie do ustawy definicji opieki nieformalnej,
• art. 2 pkt 4 – wprowadzenie do ustawy definicji opiekuna nieformalnego,
• w zakresie tiret 3:
• art. 6 – wskazanie organów odpowiedzialnych za prowadzenie działań informacyjnych i edukacyjnych dotyczących opieki długoterminowej mających na celu wsparcie opiekunów nieformalnych oraz sposobów tego wsparcia,
• art. 8 – wskazanie poziomu administracji rządowej na którym odbywać się będzie koordynacja zadań związanych z opieką długoterminową oraz wprowadzenie funkcji koordynatora do spraw opieki długoterminowej,
• art. 10 – wskazanie zadań koordynatorów do spraw opieki długoterminowej,
• art. 11 – wskazanie obowiązków informacyjnych koordynatorów do spraw opieki długoterminowej,
• art. 20 – wskazanie organów administracji rządowej odpowiedzialnych za zapewnienie spójnego funkcjonowania opieki długoterminowej i jednolitych standardów jej jakości,
• art. 21 – wskazanie organów odpowiedzialnych za monitorowanie realizacji opieki długoterminowej,
• art. 22–24 – wskazanie zasad na jakich odbywać się będzie monitorowanie realizacji opieki długoterminowej oraz sposobów wykorzystania tych informacji (sprawozdanie),
• art. 31 – wprowadzenie do corocznie opracowywanej „Informacji o osobach starszych” obowiązkowego obszaru dotyczącego dostępności usług i świadczeń opieki długoterminowej,
• art. 37 – zobowiązanie dla organu właściwego do spraw polityki senioralnej w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zabezpieczenia społecznego oraz ministrem właściwym do spraw zdrowia do opracowania założeń systemu zapewniania jakości usług i świadczeń opieki długoterminowej.

 Ustawa o opiece długoterminowej a KPO

Wejście w życie przepisów ustawy o opiece długoterminowej jest realizacją części kamienia milowego A70G dla reformy pn. A4.6 „Wzrost współczynnika aktywności zawodowej określonych grup poprzez rozwój opieki długoterminowej” KPO.

Ustawa o opiece długoterminowej realizuje następujące wybrane elementy tego kamienia milowego, które opisane zostały w Załączniku do Decyzji Wykonawczej Rady zmieniającej Decyzję Wykonawczą z dnia 17 czerwca 2022 r. w sprawie zatwierdzenia oceny planu odbudowy i  zwiększania odporności Polski z dnia 27 maja 2025  r.

Polecamy KSeF - podręcznik

KSeF – jak wdrożyć

Kalendarz 2026 [Kalendarz księgowego]

Przykłady świadczeń objętych projektem omawianej ustawy określone w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej:

a) usługi opiekuńcze, o których mowa w art. 50 tej ustawy, w tym w formie usług sąsiedzkich, o których mowa w art. 50 ust. 3 i 3a tej ustawy,

b) specjalistyczne usługi opiekuńcze, o których mowa w art. 50 ust. 4 tej ustawy, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze dla osób z zaburzeniami psychicznymi,

c) usługi świadczone w ośrodkach wsparcia, o których mowa w art. 51 ust. 1 tej ustawy,

d) usługi świadczone w rodzinnym domu pomocy, o którym mowa w art. 52 tej ustawy,

e) wsparcie w mieszkaniu wspomaganym, o którym mowa w art. 53 tej ustawy,

f) usługi świadczone w domach pomocy społecznej, o których mowa w art. 55 tej ustawy,

g) usługi wsparcia krótkoterminowego, o którym mowa w art. 55a tej ustawy,

h) usługi w placówkach zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o których mowa w art. 67 ust. 1 tej ustawy,

3) usługi świadczone w ramach bonu senioralnego, o którym mowa w art. 1 ustawy z dnia ……. o bonie senioralnym (Dz. U. poz. …),

4) usługi świadczone w zakresie asystencji osobistej, o której mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia …… o asystencji osobistej osób z niepełnosprawnościami (Dz. U. poz. …..),

5) dodatek pielęgnacyjny, o którym mowa w art. 75 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1631 i 1674 oraz z 2025 r. poz. 718, 769 i 1159),

6) świadczenie wspierające, o którym w art. 3 ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. poz. 1429 i 2760 oraz z 2025 r. poz. 619),

7) świadczenie uzupełniające, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 31 lipca 2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz. U. z 2024 r. poz. 1649 oraz z 2025 r. poz. 1302),

8) dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny, przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze, o którym mowa w art. 35a ust. 1 pkt 7 lit. c ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 913, 1301 i 1665).