"Niech jadą?" Już 16 tys. polskich lekarzy pracuje za granicą. W OECD brylujemy w "eksporcie"

1 miesiąc temu 29

Liczba polskich lekarzy pracujących za granicą wzrosła w ciągu 20 lat o 122 proc., do ponad 16 tys. osób. Polska stała się jednym z głównych „eksporterów” medyków w OECD
Najczęstsze kierunki emigracji to Niemcy, Szwajcaria, Szwecja i Kanada; w Szwecji Polacy stanowią największą grupę lekarzy-obcokrajowców
Odpływ lekarzy przyczynił się do wzrostu płac w polskiej ochronie zdrowia, co ma być sposobem na zatrzymanie specjalistów w kraju, ale też wynika z ich deficytu
W 2022 r. w Polsce pracowało 5,7 tys. lekarzy z zagranicy, głównie z Ukrainy, Białorusi i Rosji, ale ich udział to zaledwie 3,8 proc. - jeden z najniższych w OECD

W 20 lat eksport lekarzy z Polski wzrósł o 122 proc.

Z danych raportu OECD wynika, że Polska należy do czołówki krajów, które kształcą lekarzy dla zagranicznych systemów zdrowotnych. Od 2000 r. liczba polskich lekarzy pracujących poza krajem wzrosła o 122 proc. Do 2020 r. z Polski wyjechało łącznie ponad 16 tys. lekarzy.

- Rozmieszczenie lekarzy i pielęgniarek wykształconych za granicą odzwierciedla różnice w krajowych rynkach pracy, polityce edukacyjnej i rekrutacyjnej oraz w systemach migracyjnych - czytamy w raporcie.

Najczęściej wybierane kierunki emigracji to Niemcy, Szwajcaria, Szwecja i Kanada. W samej Szwecji Polacy są dziś najliczniejszą grupą zagranicznych lekarzy. Odpływ personelu medycznego może więc tłumaczyć dotychczasowy wzrost płac w polskiej opiece zdrowotnej. To z jednej strony próba zatrzymania lekarzy w kraju, z drugiej - naturalny czynnik w przypadku deficytowych zawodów.

Co ciekawe, kraje takie jak Luksemburg czy Izrael w większości opierają swój system ochrony zdrowia na specjalistach wykształconych za granicą. W Luksemburgu aż 100 proc. lekarzy zdobyło pierwsze uprawnienia poza krajem, w Norwegii - 44 proc., a w Szwecji - 28 proc.

W kraju przybywa lekarzy z zagranicy

Polska, choć traci własnych medyków, zaczyna też przyciągać cudzoziemców. Według raportu OECD, w 2022 r. w Polsce pracowało ok. 5,7 tys. lekarzy urodzonych za granicą - o 131 proc. więcej niż w 2010 r. Najwięcej pochodzi z Ukrainy, Białorusi i Rosji.

Mimo to udział obcokrajowców wśród lekarzy w Polsce pozostaje jednym z najniższych w krajach OECD - zaledwie 3,8 proc. Dla porównania, w Australii i Luksemburgu odsetek ten przekracza 50 proc., a w Wielkiej Brytanii i Szwajcarii - 40 proc.

Raport OECD pokazuje, że migracja personelu medycznego to zjawisko rosnące w całym świecie rozwiniętym. Dla Polski oznacza to konieczność dalszych działań, by nie stać się jedynie „kuźnią kadr” dla bogatszych państw.

W tym kontekście szczególnego znaczenia nabiera obecna polityka kadrowo-organizacyjna w obszarze ochrony zdrowia. Najnowsze propozycje Ministerstwa Zdrowia obejmują m.in. wprowadzenie maksymalnych stawek dla osób na kontraktach. MZ chce też zmienić zasady waloryzacji najniższych wynagrodzeń i przypisywania do grup zawodowych.

Źródło: OECD (2025), Perspektywy migracji międzynarodowych 2025 , OECD Publishing, Paryż, https://doi.org/10.1787/ae26c893-en