Nie przesadzaj z tą witaminą. Naukowcy powiązali jej nadmiar z rakiem

• Sprawdź, czy dobrze się odżywiasz. Wypełnij Narodowy Test Żywienia
• Więcej takich historii i aktualnych informacji znajdziesz na stronie głównej Onetu

Witamina A — niezbędny składnik diety

Witaminę A znajdziemy w wielu popularnych produktach spożywczych takich jak czerwona papryka, słodkie ziemniaki, marchew, szpinak, jajka czy wątróbka. Jest także dostępna w postaci suplementów, jednak zanim zdecydujemy się na ich stosowanie, warto skonsultować się z lekarzem.

Witamina A działa w organizmie jako przeciwutleniacz, redukując stres oksydacyjny i stany zapalne. Badania sugerują również, że może odgrywać rolę w zapobieganiu nowotworom.

Zwiększone ryzyko nowotworów a witamina A. Co wykazało nowe badanie?

Badanie przeprowadzone w Wietnamie, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie "Nutrients" w sierpniu 2025 r., dostarcza interesujących wniosków. Badacze zrekrutowali ponad 6,7 tys. uczestników z czterech szpitali uniwersyteckich. Grupa badana obejmowała ponad 3700 pacjentów z różnymi typami nowotworów, w tym z rakiem przełyku, żołądka, odbytnicy, płuc i piersi. Grupę kontrolną stanowiło niemal 3000 osób bez diagnozy nowotworowej.

Na podstawie kwestionariuszy dotyczących częstotliwości spożywania posiłków oszacowano ilość witaminy A w diecie uczestników. Wyniki wykazały związek w kształcie litery U między spożyciem witaminy A a ryzykiem raka — zarówno niedobór, jak i nadmiar tej witaminy były związane z większym ryzykiem zachorowania.

Największe ryzyko zaobserwowano w przypadku raka przełyku, żołądka, odbytnicy i piersi. Referencyjne spożycie witaminy A, które wydaje się najbezpieczniejsze, wynosiło 85,3–104 mg dziennie — tyle wynosiło średnie spożycie w grupie kontrolnej.

Warto przeczytać: Oto dziewięć przyczyn niedoboru witamin. To dlatego możesz mieć braki

Choć wyniki są interesujące, badanie ma pewne ograniczenia. Jednym z nich jest możliwość błędów pamięci uczestników w wypełnianiu kwestionariuszy dietetycznych. Ponadto jako że badanie przeprowadzono w szpitalach, wyniki mogą nie być reprezentatywne dla całej populacji ani dla innych grup etnicznych.

Witamina A i profilaktyka raka

Badanie podkreśla, że witamina A to tylko jeden z wielu składników odżywczych, które mogą wpływać na ryzyko nowotworów. Eksperci zalecają całościowe podejście do profilaktyki raka, które obejmuje:

• zdrową, przeciwzapalną dietę bogatą w warzywa, owoce, pełnoziarniste produkty, orzechy i zdrowe tłuszcze,
• regularną aktywność fizyczną,
• ograniczenie lub unikanie alkoholu i wyrobów tytoniowych,
• dbanie o odpowiednią ilość snu i radzenie sobie ze stresem.

Sprawdź: "Czerwone flagi". Te objawy mogą oznaczać raka

Ile witaminy A potrzebujemy na co dzień?

Według Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej średnie dzienne zapotrzebowanie na witaminę A wynosi 800 μg. Trzeba pamiętać, że różni się w zależności od wieku, płci i stanu fizjologicznego.

Witaminę A można łatwo dostarczyć z dietą, spożywając produkty takie jak marchew, dynia, szpinak, słodkie ziemniaki czy tuńczyk. Większość osób nie ma problemów z odpowiednią podażą tej witaminy, dlatego suplementacja powinna być rozważana jedynie w uzasadnionych przypadkach.