NATO. Co oznaczają artykuły 4. i 5.? Czym się różnią i kiedy mogą zostać wprowadzone?

Traktat Północnoatlantycki jest porozumieniem, które zostało zawarte na podstawie Karty Narodów Zjednoczonych, dzięki czemu powstało NATO. Traktat składa się z 14 artykułów. Najważniejszym z nich jest art. 5. Kluczowy okazuje się też art. 4, który może zostać zastosowany po wtargnięciu do Polski rosyjskich dronów. 

Artykuł 4. NATO. Jak brzmi i co się dzieje po jego zastosowaniu?

Artykuł 4 Traktatu Północnoatlantyckiego brzmi następująco: "Strony będą się konsultowały, ilekroć zdaniem którejkolwiek z nich zagrożona będzie integralność terytorialna, niezależność polityczna lub bezpieczeństwo którejkolwiek ze Stron". Dzięki uruchomieniu art. 4. możliwe jest więc rozpoczęcie konsultacji międzyrządowych z przywódcami państw członkowskich NATO. Najczęściej oznacza to spotkanie szefów, którzy są odpowiedzialni za obronność i bezpieczeństwo w danym państwie. Rozmowy mogą też prowadzić głowy państw członkowskich, poziom konsultacji wymaga wcześniejszego uzgodnienia - spotkania bezpośrednie nie są konieczne. Powołanie się na art. 4. oznacza, że nie doszło do bezpośredniej napaści, ale do zagrożenia naruszenia integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa danego państwa.

Artykuł 5. NATO. Jak brzmi najważniejszy artykuł Traktatu Północnoatlantyckiego?

Cel całej organizacji NATO najlepiej wyraża natomiast art. 5., który z kolei odnosi się do ataku na jednego z jej członków. Brzmi on następująco: "Strony zgadzają się, że zbrojna napaść na jedną lub kilka z nich w Europie, lub Ameryce Północnej będzie uważana za napaść przeciwko nim wszystkim; wskutek tego zgadzają się one na to, że jeżeli taka zbrojna napaść nastąpi, każda z nich, w wykonaniu prawa do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, uznanego przez Artykuł 51. Karty Narodów Zjednoczonych, udzieli pomocy Stronie lub Stronom tak napadniętym, podejmując natychmiast indywidualnie i w porozumieniu z innymi Stronami taką akcję, jaką uzna za konieczną, nie wyłączając użycia siły zbrojnej, w celu przywrócenia i utrzymania bezpieczeństwa obszaru północnoatlantyckiego". Zgodnie z tym artykułem atak na jednego członka organizacji oznacza atak na wszystkich z nich. W takiej sytuacji może dojść do podjęcia niezbędnych działań militarnych, aby przywrócić bezpieczeństwo. Do tej pory z art. 5 skorzystano tylko raz - 11 września 2001 roku, po atakach terrorystycznych w Stanach Zjednoczonych. Wtedy też członkowie Sojuszu wkroczyli do Afganistanu i Iraku.