Reklama 3 tysiące złotych na miesiąc.
- Dobrze dbasz o zdrowie? Odpowiesz na te pytania i poznaj swój Indeks Zdrowia!
- Więcej aktualnych wiadomości znajdziesz na stronie głównej Onetu
Badania diagnostyczne wykonujemy nie tylko wtedy, gdy towarzyszą nam niepokojące objawy. Odgrywają też istotną rolę w profilaktyce chorób, pozwalając wykryć je jeszcze we wczesnym etapie. Niestety, na badania w ramach NFZ często trzeba oczekiwać miesiącami, dlatego też coraz więcej pacjentów wykonuje je prywatnie. Choć w większości przypadków jest to możliwe, istnieją także takie, które wymagają skierowania lekarskiego.
Badanie RTG tylko ze skierowaniem
Badanie rentgenowskie, zwane potocznie prześwietleniem, umożliwia zobrazowanie tkanek kostnych. Wykonuje się je przede wszystkim przy podejrzeniu złamania kości, chorób płuc, choroby zwyrodnieniowej stawów i kręgosłupa. Znajduje też szerokie zastosowanie w stomatologii, implantologii oraz chirurgii stomatologicznej.
Niemniej jednak, aby wykonać badanie RTG, zawsze potrzebne jest skierowanie. Wynika to ze szkodliwości promieni rentgenowskich, jeśli organizm poddawany jest im w zbyt dużej dawce. Jest to promieniowanie jonizujące, które uszkadza DNA komórek występujących w ciele człowieka.
Dalszy ciąg artykułu pod materiałem wideoTomografia komputerowa — niezbędne skierowanie
Kolejnym badaniem, którego nie można wykonać bez skierowania od lekarza, jest tomografia komputerowa. Umożliwia ona uzyskanie dokładniejszego obrazu niż ten, jaki daje RTG, a dodatkowo uwidacznia zarówno kości, jak i niektóre tkanki miękkie. Tomografię komputerową wykonuje się przy urazach głowy, podejrzeniu krwawienia wewnątrzczaszkowego bądź udaru. Znajduje też zastosowanie w diagnostyce nowotworów i chorób wewnętrznych.
Technologia wykorzystywana w TK bazuje na takim samym promieniowaniu, jak w przypadku rentgena, dlatego żaden ośrodek nie zrobi jej bez jasnego zalecenia lekarza.
Ponadto badanie to może być wykonane z użyciem środka kontrastowego, który z jednej strony zwiększa widoczność struktur, z drugiej zwiększa pochłanialność promieniowania przez tkanki. Podanie go nie zawsze jest obojętne dla organizmu, a na efekty uboczne narażeni są zwłaszcza alergicy. Skutkiem tego to lekarz musi zdecydować, czy i w jakim wariancie zostanie przeprowadzone charakteryzowane badanie.
Dowiedz się więcej: Czy tomografia z kontrastem ma skutki uboczne?
Rezonans magnetyczny ze skierowaniem
Precyzyjne zobrazowanie tkanek miękkich jest możliwe dzięki rezonansowi magnetycznemu (MRI). Badanie to wykonuje się przy chorobach mózgu, rdzenia kręgowego, stawów, więzadeł, mięśni i narządów miednicy. Choć w jego trakcie nie dochodzi do emitowania promieni X, a samo badanie określane jest jako bezpieczne, skierowanie jest wymagane ze względu na możliwą konieczność podania kontrastu. Nie jest tajemnicą, że kontrast u niektórych pacjentów wywołuje skutki uboczne i reakcje alergiczne, stąd może być podawany wyłącznie po uzyskaniu zgody lekarza.
Przeczytaj też: Jak przygotować się do badań diagnostyki obrazowej?
USG — nie zawsze bez skierowania
Badanie USG jest powszechnie wykorzystywane w diagnozowaniu różnego rodzaju schorzeń, w przebiegu ciąży czy w celach profilaktycznych. Rejestrując się na nie, najczęściej nie zostaniesz poproszony o skierowanie, jednak w pewnych przypadkach będzie ono wymagane. Nie wszyscy zdają sobie sprawę z tego, że USG, podobnie jak tomografię komputerową i rezonans magnetyczny, można wykonać z podaniem środka kontrastującego. W takim przypadku niezbędne jest właśnie skierowanie wydane przez lekarza.
Skierowanie od lekarza rodzinnego lub specjalisty
Powyższe badania każdorazowo wymagają skierowania, które może wystawić lekarz rodzinny lub inny specjalista, przy czym, o ile w ramach prywatnego systemu opieki zdrowotnej nie obowiązują większe ograniczenia, o tyle w ramach NFZ lekarz pierwszego kontaktu nie wystawi skierowania na rezonans magnetyczny. Może natomiast, jeśli uzna to za zasadne, skierować pacjenta na USG, badanie RTG lub tomografię komputerową. Zobacz tutaj, jakie uprawnienia ma lekarz rodzinny: Na te badania skierowanie da ci lekarz rodzinny. To ci się należy [LISTA]