Martwy środek odwoławczy. ETPC o iluzorycznym dostępie sędziów do sądu

3 tygodni temu 17

Europejski Trybunał Praw Człowieka - ETPC.

Wyrok ETPC w sprawie macedońskiej ukazuje, jak luki systemowe w procedurach dyscyplinarnych wobec sędziów mogą godzić w niezależność sądownictwa i prowadzić do arbitralności decyzji organów sądowych. Formalnie istniejący środek odwoławczy nie wystarcza, by uznać system za zgodny z konwencją.

Trzy połączone skargi – Ilievska, Zdraveva oraz Ribarev przeciwko Macedonii Północnej – dotyczyły odwołania z urzędu sędziów przez Państwową Radę Sądownictwa (SJC), organ odpowiedzialny za powoływanie sędziów, ich kariery oraz postępowania dyscyplinarne. Skarżący – sędzia sądu I instancji, sędzia sądu apelacyjnego oraz sędzia Sądu Najwyższego – zostali w latach 2020–2022 odwołani z urzędu z powodu rzekomego uchybienia obowiązkom. Każde z nich odwołało się od pierwszej decyzji o odwołaniu do panelu odwoławczego – specjalnej formacji orzekającej działającej w ramach Sądu Najwyższego, złożonej z dziewięciu sędziów wybieranych w drodze losowania. Panele te uchyliły pierwsze decyzje SJC i przekazały sprawy do ponownego rozpoznania, wskazując konkretne uchybienia i związane z nimi wytyczne.