Liczba zgonów po alkoholu rośnie. Najgorzej jest wśród kobiet

• Więcej bieżących informacji znajdziesz na stronie głównej Onet
• Dużo czytania, a mało czasu? Sprawdź skrót artykułu

SPIS TREŚCI

1. Zgony związane z alkoholem. Samotność nie sprzyja trzeźwości?
2. Nadużywanie alkoholu. Te czynniki są kluczowe
3. Alkohol w Polsce
4. Alkohol: wytyczne naukowców nie pozostawiają złudzeń

Zgony związane z alkoholem. Samotność nie sprzyja trzeźwości?

Wyniki badań opublikowanych we wrześniu 2025 r. przez Centra Kontroli i Prewencji Chorób wskazują, że śmiertelność związana z alkoholem wśród kobiet w wieku 25-34 lat wzrosła o 255 proc. w latach 1999-2024. Szczególnie trudny był rok 2021, kiedy liczba zgonów osiągnęła rekordowy poziom 54 258, co przypisuje się wpływowi pandemii Covid-19 — podał portal PsychologyToday.com.

W badaniach przeanalizowano dane dotyczące zgonów spowodowanych alkoholem, uwzględniając płeć i rasę. Choroby wątroby wywołane alkoholem były najczęstszą przyczyną zgonów, a zaraz po nich zaburzenia psychiczne związane z nadużywaniem alkoholu i uzależnieniem. Wśród mężczyzn liczba zgonów związanych z alkoholem pozostaje wyższa, jednak najszybciej rosnące wskaźniki dotyczą kobiet, co wskazuje na konieczność skierowania większej uwagi na ich potrzeby w zakresie profilaktyki i leczenia.

• Sprawdź: Co się stanie, gdy codziennie przez miesiąc będziesz pić alkohol

Nadużywanie alkoholu. Te czynniki są kluczowe

W analizie uwzględniono również różnice rasowe. Rdzenni Amerykanie i rdzenni mieszkańcy Alaski odnotowali wskaźniki śmiertelności trzy-, czterokrotnie wyższe niż biali. Wśród czarnych kobiet liczba zgonów związanych z alkoholem wzrosła o 32 proc., przewyższając 28-procentowy wzrost wśród czarnych mężczyzn. Szczególnie zauważalny wzrost odnotowano w okresie od kwietnia do maja 2020 r., co ponownie wskazuje na wpływ pandemii na wzorce spożycia alkoholu.

Eksperci podkreślają, że świadomość i edukacja są kluczowe w walce z tym problemem. Badania wskazują, że kobiety są bardziej podatne na szybkie rozwijanie się uzależnienia i związanych z nim komplikacji zdrowotnych. Zjawisko to, nazywane teleskopowaniem, wymaga większej uwagi w działaniach profilaktycznych i edukacyjnych, które powinny być dostosowane do specyficznych potrzeb kobiet.

Nie można również ignorować wpływu czynników rasowych. Wyższe wskaźniki śmiertelności wśród rdzennych Amerykanów i mieszkańców Alaski, a także wzrost zgonów wśród czarnoskórych kobiet, wskazują na konieczność skierowania większych zasobów na badania przesiewowe, profilaktykę i interwencje w tych społecznościach.

• Tylko teraz! Darmowy pakiet wiedzy i najświeższych informacji dla medyków MedonetPRO + Onet Premium. Medyku, zarejestruj się bezpłatnie na MedonetPRO i uzyskaj 3-miesięczny dostęp do Onet Premium za darmo. Liczba ofert ograniczona. Wiedza, praktyka i najświeższe informacje w pigułce.

Alkohol w Polsce

W Polsce wciąż dominuje model społeczeństwa pijącego, także wśród najmłodszych dorosłych. Jak czytamy w Business Insider, z raportu "Młodzi Polacy vs alkohol. Edycja 2025" wynika, że aż 80,4 proc. osób w wieku 18-25 lat przyznaje się do spożywania alkoholu, a tylko niespełna co piąta deklaruje abstynencję.

Częściej piją młode kobiety niż mężczyźni (81,5 proc. kontra 78,2 proc.), a największy odsetek pijących widać wśród osób z wyższymi dochodami, mieszkańców większych miast i osób z wykształceniem średnim. Choć wiele osób sięga po alkohol "tylko przy wyjątkowych okazjach" lub sporadycznie, eksperci zwracają uwagę, że nawet takie picie w młodym wieku może mieć konsekwencje zdrowotne, m.in. dla wątroby i mózgu. Sprawdź: Polacy coraz częściej biorą L4 z powodu alkoholu. Eksperci ostrzegają przed skutkami

Raport pokazuje też silne powiązanie alkoholu z polską kulturą i stylem życia. Wino, drinki czy inne "subtelne" formy alkoholu, szczególnie wśród młodych kobiet, stają się elementem codziennych wyjść towarzyskich i sposobem spędzania wolnego czasu. Alkohol jest mocno obecny podczas uroczystości rodzinnych, wydarzeń kulturalnych i spotkań ze znajomymi, a odmowa picia bywa odbierana jako coś nienaturalnego czy wręcz niegrzecznego.

W efekcie część młodych wybiera picie "dla świętego spokoju", ulegając presji otoczenia. Jednocześnie niewielki, ale niepokojący odsetek (ok. kilku procent) sięga po alkohol niemal codziennie, często po to, by poradzić sobie ze stresem czy trudnymi emocjami, co — jak ostrzegają eksperci — zwiększa ryzyko uzależnienia i pogłębiania problemów psychicznych.

Zobacz: Codziennie w Polsce umiera 110 osób. "Zapijają się na śmierć, do odcięcia funkcji życiowych"

Alkohol: wytyczne naukowców nie pozostawiają złudzeń

Eksperci przypominają o wytycznych amerykańskiego Narodowego Instytutu Nadużywania Alkoholu i Alkoholizmu, które definiują umiarkowane picie jako maksymalnie dwa drinki dziennie dla mężczyzn i jeden dla kobiet. Intensywne picie to pięć lub więcej drinków dziennie w przypadku mężczyzn i cztery lub więcej w przypadku kobiet. Świadomość tych granic może pomóc w ograniczeniu ryzyka związanego z alkoholem.

Zaburzenia psychiczne towarzyszące uzależnieniu od alkoholu są kolejnym istotnym czynnikiem. W jednym z ośrodków leczenia uzależnień aż 80 proc. pacjentów zmaga się jednocześnie z problemami psychicznymi. Leczenie tych zaburzeń równocześnie z terapią uzależnień jest uznawane za najlepsze podejście, zwiększające szanse na pełne wyzdrowienie.