Co to jest podatek PCC i kogo dotyczy?
Podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC) obowiązuje m.in. przy zakupie rzeczy ruchomych od osoby prywatnej, jeśli wartość transakcji przekracza 1000 zł. To obowiązek kupującego, a nie sprzedawcy. I co ważne – obowiązuje również wtedy, gdy zakupu dokonujemy przez internet.
Jeśli kupujesz od przedsiębiorcy, nie płacisz PCC – wtedy obowiązuje podatek VAT, którym zajmuje się sprzedawca. Ale gdy nabywasz rzecz od osoby fizycznej, np. przez OLX, Facebook Marketplace, Allegro Lokalnie, musisz:
- samodzielnie złożyć deklarację PCC-3,
- obliczyć i opłacić 2% wartości umowy,
- zrobić to w ciągu 14 dni od daty zawarcia umowy.
Popularne przedmioty objęte obowiązkiem podatkowym
Jak pokazują dane z OLX (stan na 6 maja 2025), w ciągu pierwszych miesięcy roku osoby prywatne zamieściły ponad 1,24 mln ogłoszeń, w których wartość przedmiotów przekraczała 1000 zł. Wśród najczęściej sprzedawanych rzeczy znalazły się:
- rowery – ok. 71 tys. ogłoszeń,
- meble – ponad 60 tys.,
- elektronika – ponad 121 tys. (w tym komputery – ponad 30 tys. ofert).
Od części z tych transakcji powinien zostać zapłacony podatek PCC. A fiskus – jak się okazuje – ma do nich dostęp.
Co sprawdza Urząd Skarbowy i skąd ma dane?
W 2024 roku weszła w życie unijna dyrektywa DAC7, która zobowiązuje platformy sprzedażowe do raportowania danych o transakcjach. Od 1 lipca 2024 operatorzy portali, np. OLX, Allegro przekazują fiskusowi:
- dane o transakcjach (data, wartość, rodzaj towaru),
- dane identyfikacyjne sprzedających.
Choć kupujący nie są imiennie raportowani, to Urząd Skarbowy może zweryfikować, czy dana transakcja została prawidłowo rozliczona, np. przez porównanie przelewów, historii kont lub korespondencji. Tym samym egzekwowanie PCC stało się znacznie prostsze niż kiedykolwiek wcześniej.
Na ile lat wstecz skarbówka może nas skontrolować?
Standardowo urząd skarbowy może cofnąć się aż do 5 lat wstecz, licząc od końca roku, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeśli więc ktoś kupił np. komputer od osoby prywatnej w 2021 roku i nie zapłacił PCC – wciąż może zostać pociągnięty do odpowiedzialności.
Jak wygląda kontrola skarbowa w 2025 roku?
W 2025 kontrole są coraz częściej zdalne i zautomatyzowane. Fiskus nie musi przychodzić do domu – wystarczy analiza danych z platform sprzedażowych, banków i Krajowej Administracji Skarbowej. Możesz zostać wezwany do wyjaśnień mailowo, przez e-Urząd Skarbowy lub listem poleconym.
Jak się zabezpieczyć?
- Zawsze sprawdzaj, od kogo kupujesz – firma czy osoba prywatna.
- Jeśli to osoba fizyczna i rzecz kosztuje ponad 1000 zł, zapłać PCC.
- Zachowuj dowody zakupu (umowa, potwierdzenie przelewu).
- Nie czekaj na wezwanie – deklarację PCC-3 można złożyć elektronicznie.
- W razie wątpliwości skonsultuj się z doradcą podatkowym.