Kontrole dotacji z KPO. MFiPR tłumaczy, jak przyznawano pieniądze

W sobotę wieczorem MFiPR zamieścił oświadczenie, w którym jego przedstawiciele zadeklarowali weryfikację przyznanych pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy dla przedsiębiorców z branży gastronomicznej, hotelarskiej i cateringowej (HoReCa).

Zapewniono, że wstępne wyniki kontroli, jaką przeprowadzi Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), będą "prawdopodobnie pod koniec września, a na pewno w trzecim kwartale tego roku".(...) Z pełną determinacją sprawdzimy, czy każda złotówka z publicznych pieniędzy jest wykorzystywana tak, jak powinna" - zapewniono.

Zapowiedź weryfikacji to reakcja na posty, które pojawiły się w mediach społecznościowych. Podano w nich przykłady firm z branży HoReCa, które w celu dywersyfikacji swojej działalności otrzymały dotacje m.in. na uruchomienie wypożyczalni jachtów, sauny, wyposażenie kawiarni czy solaria.

W niedzielę MFiPR znów zabrał głos w tej sprawie w mediach społecznościowych. Resort napisał, że "Polska w grudniu przedstawi w KE do rozliczenia wskaźnik oparty na zweryfikowanych, prawidłowych projektach. W takim przypadku (projektów realizowanych zgodnie z umową) KE jest zobowiązana do wypłacenia środków".

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Biznes na franczyzie. Mówi, na ile może liczyć franczyzobiorca

Wypłaty wstrzymane

Resort zapewnił, że każdy sygnał o potencjalnych nieprawidłowościach jest analizowany i sprawdzany, a każdy projekt oceniany całościowo. Uwzględniany jest cel inwestycji oraz efekty, jakie ma przynieść.

Ministerstwo podało, że budżet inwestycji HoReCa stanowi 1,2 mld zł, a do tej pory wypłacono mniej niż 10 proc. Poinformował także, że dalsze wypłaty zostały wstrzymane do czasu ogłoszenia wyniku kontroli. "W jej efekcie konsekwencje finansowe zostaną wyciągnięte wobec wszystkich nieuczciwych podmiotów" - wskazał resort.

MFiPR przypomniało jednocześnie, że celem instrumentu HoReCa w ramach KPO jest wsparcie mikro, małych i średnich przedsiębiorstw z sektorów hotelarstwa, gastronomii, turystyki i kultury – branż najbardziej dotkniętych skutkami pandemii COVID-19 w Polsce.

Jak wyglądało przyznawanie dotacji z KPO?

Pierwsza runda składania wniosków przypadła na maj-czerwiec 2024 r. Resort zwrócił jednak uwagę na niewystarczającą liczba wniosków złożonych przez przedsiębiorców w stosunku do wskaźnika KPO. Dlatego w drugiej rundzie naboru, realizowanej w okresie lipiec-październik 2024 r., wprowadził ułatwienia dla wnioskujących o wsparcie. Przede wszystkim obniżono do 20 proc. minimalny spadek obrotów liczony rok do roku w latach 2020–2021 (w pierwszym naborze było to 30 proc.).

Ten ruch - jak wyjaśniło ministerstwo - miał spowodować, że zainteresowanie programem będzie większe. Resort podkreślił jednak, że "obniżenie progu o 10 pp nie oznacza zgody na nadużycia".

Ministerstwo podało, że poza spadkiem obrotów, drugim kryterium umożliwiającym przyznanie dotacji jest wprowadzenia nowej usługi lub rozszerzenia oferty. Zapewniono, że wsparcie nie przysługiwało automatycznie każdemu podmiotowi z branży.

Ponad trzy tysiąca umów na 1,2 mld zł

Program HoReCa realizowany jest przez pięciu operatorów: Polską Fundację Przedsiębiorczości Szczecin, Towarzystwo Inwestycji Społeczno-Ekonomicznych S.A. (TISE S.A.) Warszawa, Małopolską Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Kraków, Rzeszowską Agencję Rozwoju Regionalnego, Agencję Rozwoju Regionalnego S.A. Bielsko-Biała, Fundację Kaliski Inkubator Przedsiębiorczości Kalisz.

W ramach wsparcia MŚP z branży HoReCa w KPO zawarto 3005 umów na 1,2 mld zł. Z tego wypłacono z kolei 110 mln zł. Jak pisaliśmy w money.pl, przykładowo wspomniany restaurator z Łodzi czeka na zwrot zainwestowanych pieniędzy. Średnia wartość projektu to ok. 410 tys. zł.

"Rozliczenie projektów następuje wyłącznie w formie refundacji, a środki wypłacane są po zatwierdzeniu wniosków o płatność i zawartych w nich kosztów. Przedsiębiorca nie może ubiegać się o wypłatę zaliczki. Musi mieć też wkład własny, minimum 10 proc. Dodatkowo VAT był wydatkiem niekwalifikowalnym. Ponadto przedsiębiorców obowiązuje trwałość projektu po jego realizacji" - wyjaśniono.

Wiceminister funduszy i polityki regionalnej Jan Szyszko przyznał w piątek, że informacje o nieprawidłowościach do kierownictwa MFiPR dotarły kilka tygodni temu i to w związku z nimi ze swojego stanowiska pod koniec lipca odwołana została poprzednia prezes PARP Katarzyna Duber-Stachurska.