Gmina zażąda zapłaty za 5 lat wstecz, jeśli nie spełnisz tego obowiązku. Do zapłaty nawet 6000 zł. Jak tego uniknąć?

Obowiązki właściciela nieruchomości - złożenie deklaracji śmieciowej

Każdy nabywca nowej nieruchomości, od momentu, kiedy zacznie z niej korzystać, zobowiązany jest do spełnienia szeregu wymogów formalno-prawnych. Należy do nich m.in złożenie deklaracji śmieciowej. Obowiązek ten wynika wprost z Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach.

Za utrzymanie czystości w gminach odpowiada gmina lub związek międzygminny. Zasady i organizację odbioru śmieci od mieszkańców z terenu danej gminy określają natomiast odpowiednie uchwały.

Co można a czego nie można wyrzucać – czym są odpady komunalne?

Odpady komunalne – czyli po prostu śmieci, to odpady które:

• powstające w gospodarstwach domowych lub
• są podobne do odpadów powstających w gospodarstwach domowych - w takim przypadku muszą to być odpady, które nie zawierają odpadów niebezpiecznych.

Każdego właściciela nieruchomości obowiązują wspólne zasady selektywnego zbierania odpadów komunalnych:

Pojemnik niebieski:

• co wyrzucamy: opakowania z papieru lub tektury,
• czego nie wyrzucamy: opakowań, które są zabrudzone lub zatłuszczone, mokrego papieru, papieru powlekanego folią (koperty pocztowe z folią), kalki, kartonów po mleku i napojach pieluch jednorazowych, materiałów higienicznych, tapet, worków po materiałach budowlanych, papieru toaletowego lub chusteczek higienicznych.

Pojemnik zielony:

• co wyrzucamy: odpady ze szkła i opakowania szklane,
• czego nie wyrzucamy: ceramiki, porcelany, żarówek, luster, szyb okiennych, szkła żaroodpornego, termometrów, szklanych opakowań po rozpuszczalnikach oraz zniczy z woskiem.

Pojemnik żółty:

• co wyrzucamy: metale, opakowania metalowe, odpady i opakowania z tworzyw sztucznych, w tym opakowania wielomateriałowe,
• czego nie wyrzucamy: styropianu, opakowań po lekach i chemikaliach, sprzętu elektrycznego i AGD, baterii i akumulatorów, części samochodowych, sztućców jednorazowych a także brudnych lub zatłuszczonych opakowań.

Pojemnik brązowy:

• co wyrzucamy: odpady ulegające biodegradacji, w tym bioodpady (obierki po owocach lub warzywach, fusy po kawie lub herbacie, resztki jedzenia bez kości i tłuszczów, skoszona trawa, liście, gałęzie, kwiaty, trociny) – odpady wyrzucamy bezpośrednio do pojemnika, bez worków lub opakowań.
• czego nie wyrzucamy: ziemi, kamieni, drewna impregnowanego, płyt wiórowych, a także kości, ości czy odchodów zwierząt.

Wszystkie odpady niepodlegające selektywnej segregacji – wyrzucamy do pojemnika na odpady zmieszane (czarny pojemnik). Wyjątkiem są odpady niebezpieczne, elektro śmieci oraz od niedawna ubrania – te należy oddać do Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK), które znajdują się w każdej gminie i można z nich korzystać za darmo.

Zużyte baterie lub sprzęt elektroniczny można oddać do specjalnych punktów zbiórki w sklepach. Przeterminowane leki natomiast - można oddać do aptek.

Kto powinien złożyć deklarację śmieciową?

Obowiązkiem każdego właściciela nieruchomości jest złożenie deklaracji śmieciowej. Mówi o tym art. 6m ust. 1 i ust 11 pkt 1 Ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu porządku i czystości w gminach.

Jeżeli obowiązek złożenia deklaracji dotyczy jednocześnie kilku właścicieli nieruchomości, to do złożenia deklaracji zobowiązany będzie ten – który faktycznie włada nieruchomością.

Deklaracje składa również właściciel niezamieszkałej nieruchomości – jeżeli powstają z niej odpady komunalne, a gmina podjęła w tej sprawie stosowną uchwałę. W tej sytuacji możliwe jest „wyłączenie się z systemu” odbierania odpadów, ale trzeba wskazać gminie przedsiębiorcę lub jednostkę, z którą zawarli odrębną umowę na odbiór odpadów.

Jak prawidłowo obliczyć stawkę za odbiór śmieci na deklaracji?

Osoba, która składa deklaracje musi sama obliczyć swoją opłatę za odbiór odpadów. Opłata ta stanowi iloczyn:

• stawki za odbiór odpadów którą ustala gmina oraz
• przyjętego przez gminę wskaźnika – najczęściej jest to liczba osób zamieszkujących daną nieruchomość, rzadziej – ilość zużytej wody, lub powierzchni lokalu mieszkalnego.

Wysokość stawki może być inna dla poszczególnych gospodarstw: np. ze względu na powierzchnie nieruchomości lub ilości zużytej wody. Ustalając wysokość opłat, Rada Gminy bierze pod uwagę ogólną liczbę mieszkańców oraz ilość wytwarzanych przez nią odpadów komunalnych, a tym samym koszty funkcjonowania systemy gospodarowania odpadami.

Jak prawidłowo złożyć deklaracje śmieciową?

Deklarację należy złożyć w terminie 14 dni od dnia zamieszkania lub powstania pierwszych odpadów. Deklarację składa się w urzędzie miasta lub gminy (w tym miasta na prawach powiatu). Niektóre gminy pozwalają na złożenie deklaracji również przez internet. W celu pobrania dokumentów należy się skontaktować z urzędem.

Przykładowy wzór deklaracji do pobrania

Jeżeli deklarację składa pełnomocnik, to należy wnieść opłatę skarbową w wysokości 17 zł na wskazany przez gminę rachunek bankowy.

Jak uprawnienia ma gmina w przypadku braku złożenia deklaracji?

Zgodnie z art. 6o ust. 1 Ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach - w razie niezłożenia deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wójt, burmistrz lub prezydent miasta określi jej wysokość samodzielnie w drodze decyzji.

W tym celu weźmie pod uwagę wszystkie dostępne i szacunki np. średnią ilość odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach o podobnym charakterze. Opłaty za gospodarowanie odpadami będą naliczane:

• co miesiąc – w przypadku zamieszkałej nieruchomości lub
• raz w roku – w przypadku działki rekreacyjno-wypoczynkowej.

W sprawach dotyczących opłat zgodnie z art. 6q wyżej wymienionej ustawy, stosuje się przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacji podatkowej. W tym przypadku jednak, uprawnienia organów podatkowych będą przysługiwać wójtowi, burmistrzowi oraz prezydentowi miasta.

Zgodnie z art. 70 Ordynacji podatkowej zobowiązanie podatkowe przedawnia się z upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym upłynął termin płatności podatku. Oznacza to, że gmina za nierozliczone opłaty może żądać zapłaty za 5 lat wstecz.

W przypadku miesięcznej opłaty w wysokości 100 zł – gmina może żądać zapłaty nawet 6000 zł. Co więcej, wójt, burmistrz lub prezydent miasta może również na podstawie art. 6o ust. 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach określić wysokość opłaty dla niezamieszkanej nieruchomości – jeżeli gmina podejmie taką uchwałę, o czym była mowa wcześniej.

gov.pl, śmieci.eu, poznan.pl, angora

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. 2025 poz. 733)

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. 2025 poz. 111)

Dalszy ciąg materiału pod wideo