Dzieci z tą chorobą są w Polsce leczone pioniersko. "Tworzymy historię"

1 tydzień temu 13

Na projekt składają się trzy badania kliniczne obejmujące całą populację dzieci z rozpoznaniem ostrej białaczki limfoblastycznej w kraju
To najczęściej występujący nowotwór złośliwy u dzieci i młodzieży
- Opcje terapeutyczne proponowane w CALL-POL, łączące chemioterapię z immunoterapią i terapią ukierunkowaną molekularnie, mają charakter nowatorski - podkreśla prof. Wojciech Młynarski, lider projektu i szef Kliniki Pediatrii, Onkologii i Hematologii UMED w Łodzi

Ważne badania polskich specjalistów. "Można powiedzieć, że leczymy dzieci pioniersko"

Dzieci w Polsce z rozpoznaną ostrą białaczką limfoblastyczną mogą liczyć na dostęp do najnowocześniejszych, spersonalizowanych terapii, często unikatowych i jeszcze nierefundowanych w Europie. Wszystko to dzięki projektowi badawczemu CALL-POL, prowadzonemu od 2020 roku i finansowanemu przez Agencję Badań Medycznych.

Na projekt składają się trzy badania kliniczne obejmujące całą populację dzieci z rozpoznaniem ostrej białaczki limfoblastycznej (ALL) w kraju. To najczęściej występujący nowotwór złośliwy u dzieci i młodzieży do 18. roku życia. Każdy ośrodek onkologii dziecięcej, niezależnie od swoich rozmiarów, jest partnerem w projekcie i podlega takim samym standardom.

- Wszystkie dzieci mają dostęp do zaawansowanej diagnostyki molekularnej, co jest konieczne w indywidualizowanej terapii. Opcje terapeutyczne proponowane w CALL-POL, łączące chemioterapię z immunoterapią i terapią ukierunkowaną molekularnie, mają charakter nowatorski - podkreśla prof. dr hab. n. med. Wojciech Młynarski, lider projektu CALL-POL i kierownik Kliniki Pediatrii, Onkologii i Hematologii Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

Jak wskazuje, część terapii nie została jeszcze nawet zarejestrowana w Europie, a FDA w USA zarejestrowało proponowaną w CALL-POL terapię dopiero w 2024 roku. - W związku z tym można powiedzieć, że dzieci w naszym kraju są obecnie bardzo nowocześnie lub pioniersko leczone. Mam nadzieję, że to przełoży się na najlepszą skuteczność i bezpieczeństwo terapii ostrej białaczki limfoblastycznej w Polsce - zaznacza ekspert.

Przed rozpoczęciem projektu istniało wiele przesłanek, że postęp w leczeniu białaczek u dzieci będzie zmierzał w kierunku indywidualizacji terapii na podstawie molekularnej sygnatury komórek nowotworowych.

- W tym czasie w Polsce badania wykorzystujące genetykę molekularną były refundowane w bardzo ograniczonym zakresie, nie było też finansowania oceny odpowiedzi na leczenie poprzez pomiar choroby resztkowej tzw. MRD metodą molekularną i cytometryczną. Ponadto, immunoterapia w ostrych białaczkach była zarejestrowana na świecie jedynie dla dzieci, u których doszło do nawrotu choroby. Naszym projektem wypełniliśmy lukę diagnostyczną - opowiada ekspert.

Dostępność do zaawansowanych metod diagnostyki genetycznej pozwoliło na uruchomienie w kraju międzynarodowego (kraje EU i USA) klinicznego badania niekomercyjnego badania klinicznego 3 fazy (EsPhALL 2017/COG AALL1631) z wykorzystaniem inhibitorów kinaz tyrozynowych. Po raz pierwszy w historii onkologii dziecięcej Polska stała się pełnoprawnym udziałowcem takiego światowego badania.

- Po raz pierwszy na świecie zaproponowaliśmy zastąpienie chemioterapii ukierunkowaną immunoterapią w grupie dzieci z wysokim ryzykiem niepowodzenia klasycznej terapii białaczki. W swoim zamyśle projekt CALL-POL miał objąć wszystkie ośrodki hematoonkologii dziecięcej, aby nie było różnic między ośrodkami w dostępie do zaawansowanych procedur medycznych. To się spełniło i wszystkie 16 ośrodków zostało włączonych do badań klinicznych projektu - zwraca uwagę lider projektu.

W praktyce wygląda to tak, że jeśli onkolog rozpoznał u nieletniego białaczkę, pacjent zaczynał leczenie chemioterapią, a jego próbka szpiku przechodziła badania molekularne w specjalistycznym laboratorium. Po zdiagnozowaniu konkretnego podtypu molekularnego białaczki, lekarze dostosowywali terapię pod konkretny podtyp choroby.

- Przy założeniu zachorowalności w populacji pediatrycznej na poziomie 230-250 pacjentów rocznie zaprojektowano ok. 24 różnych ścieżek leczniczych z wykorzystaniem chemioterapii, immunoterapii i terapii celowanej - wylicza profesor.

"Wyniki pozwalają na predykcję wyleczalności na poziomie bliskim 95 proc."

Dwa z trzech badań konsorcjum CALL-POL (EsPhALL 2017/COG AALL1631 i AIEOP-BFM 2017 POLAND) zakończyły rekrutację pacjentów. Jak dotąd do projektu włączonych zostało 752 dzieci.

Wnioski z międzynarodowego badania EsPhALL 2017/COG AALL1631 pozwoliły na redukcję chemioterapii u pacjentów przy zachowaniu podobnej skuteczności. Natomiast w badaniu AIEOP-BFM 2017 POLAND, w analizie interim (50 proc. randomizowanych pacjentów) zaobserwowano istotną redukcję choroby resztkowej (MRD) będącej głównym predykatorem nieskuteczności leczenia białaczki przy zastosowaniu immunoterapii blinatumomabem.

Wykazano również istotnie mniejszą liczbę powikłań 3 i 4 stopnia w grupie leczonej immunoterapią w porównaniu z chemioterapią.

- Wyniki analizy interim były istotnie lepsze przy zastosowaniu immunoterapii, ale nie upoważniały do przerwania badania. W związku z powyższym, Komitet ds. bezpieczeństwa farmakoterapii i jakości danych podjął decyzję o wykonaniu kolejnej analizy interim po zakończeniu fazy intensywnej chemioterapii, w celu oceny skuteczności i bezpieczeństwa w grupach randomizowanych. Uzyskane wyniki pozwalają na predykcję wyleczalności ostrej białaczki limfoblastycznej u dzieci w Polsce na poziomie bliskim 95 proc. - wyjaśnia prof. Młynarski.

Projekt jest koordynowany przez ekspertów Uniwersytetu Medycznego w Łodzi we współpracy z renomowanymi instytucjami. W skład konsorcjum projektu CALL-Pol wchodzą: Śląski Uniwersytet Medyczny oraz Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Centralny Szpital Kliniczny Uniwersytetu Medycznego w Łodzi oraz Instytut Sztucznej Inteligencji i Cyberbezpieczeństwa Sieci Badawczej Łukasiewicz w Katowicach. Partnerami klinicznymi projektu są natomiast wszystkie ośrodki hematoonkologii dziecięcej w Polsce.

Pierwsze oryginalne, tylko polskie badania kliniczne w onkologii. "Tworzymy historię"

Ekspert zwraca uwagę, że choroby nowotworowe u dzieci są z definicji chorobami rzadkimi, a postęp w ich diagnostyce i leczeniu jest możliwy jedynie na drodze wieloośrodkowych i międzynarodowych niekomercyjnych badań klinicznych. Projekt CALL-POL jest finansowany ze środków ABM-u. Konsorcjum na przeprowadzenie go pozyskało 49 mln 192 tys. 609 zł.

- Przed utworzeniem Agencji Badań Medycznych w Polsce praktycznie nie było możliwości udziału w międzynarodowych niekomercyjnych badaniach klinicznych w onkologii dziecięcej. Dostępność do nowoczesnych możliwości diagnostycznych i leczniczych był więc bardzo ograniczony, a nowe opcje terapeutyczne były wprowadzane ze znacznym opóźnieniem - tłumaczy.

- Obecnie, prezentowanie założeń naszych polskich badań klinicznych w onkologii dziecięcej cieszy się dużym zainteresowaniem na świecie, część z tych działań ma charakter pionierski, w innych przypadkach stajemy się pełnoprawnym partnerem w testowaniu nowoczesnych terapii, a przede wszystkich widzimy ostatnio zmianę w dostępności do nowości diagnostycznych i terapeutycznych dla dzieci w Polsce - dodaje.

Zaznacza przy tym, że dzięki sfinansowaniu projektu przez ABM „tworzymy historię, gdyż badania kliniczne konsorcjum CALL-POL są pierwszymi oryginalnymi, tylko polskimi niekomercyjnymi badaniami klinicznymi w onkologii i hematologii dziecięcej realizowanymi we wszystkich ośrodkach leczących dzieci z chorobami nowotworowymi”.