Darowizna od rodziny w 2025. Ile możesz dostać bez podatku i kiedy zgłosić ją do urzędu?

Podatek od darowizny. Kiedy powstaje obowiązek podatkowy?

Jeżeli otrzymałeś darowiznę w Polsce (lub za granicą, jeśli jesteś obywatelem polskim lub masz tu stałe miejsce pobytu), musisz liczyć się z obowiązkiem podatkowym. Podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych na terytorium Polski (w drodze darowizny, polecenia darczyńcy). Nabycie rzeczy lub praw majątkowych za granicą również podlega podatkowi, jeżeli w chwili darowizny jesteś obywatelem polskim lub masz stałe miejsce pobytu w Polsce. Obowiązek powstaje z chwilą:

• Złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego. Notariusz wtedy od razu pobiera podatek lub stosuje zwolnienie.
• W razie zawarcia umowy bez aktu notarialnego – z chwilą przekazaniadarowizny obdarowanemu.

Jeśli darowizna nie została zgłoszona, a jej nabycie zostanie potwierdzone pismem, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą sporządzenia pisma. Jeśli organ podatkowy powoła się na fakt nabycia – z chwilą powołania się. Umowy darowizny nieruchomości (działki, mieszkania, garażu) wymagają formy aktu notarialnego.

Kwoty wolne od podatku w 2025 roku. Ile możesz otrzymać?

Nie każda darowizna podlega opodatkowaniu. Istnieją limity, poniżej których nie zapłacisz podatku. Progowe kwoty wolne (od 1 lipca 2023 r., obowiązują nadal w 2025 r.):

• 36 120 zł – dla osób należących do I grupy podatkowej.
• 27 090 zł – dla osób należących do II grupy podatkowej.
• 5 733 zł – dla osób należących do III grupy podatkowej.

Przy obliczaniu kwoty wolnej sumujesz czystą wartość darowizny z wartością rzeczy i praw majątkowych nabytych od tego samego darczyńcy w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok. Jeżeli wartość darowizny nie przekracza kwoty wolnej od podatku, nie musisz płacić podatku ani składać zeznania, pod warunkiem że nie należysz do "grupy 0" i nie zgłaszasz darowizny.

Grupy podatkowe. Od kogo dostajesz darowiznę?

Wysokość podatku zależy od Twojego stopnia pokrewieństwa z darczyńcą.

• I grupa podatkowa: Małżonek, wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie), zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), pasierb, ojczym, macocha, rodzeństwo, teściowie, zięć, synowa.
• II grupa podatkowa: Zstępni rodzeństwa (np. dzieci siostry, wnuki brata), rodzeństwo rodziców (np. ciotki, wujowie). zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (np. mąż wnuczki).
• III grupa podatkowa: Pozostali nabywcy.

Zerowa grupa podatkowa. Darowizna bez podatku

W ramach I grupy podatkowej wyróżniamy tzw. grupę 0, która korzysta z pełnego zwolnienia. Kto należy do grupy 0:

• Małżonek.
• Zstępni (np. syn, córka, wnuki).
• Wstępni (np. matka, ojciec, dziadkowie).
• Rodzeństwo.
• Ojczym, macocha.

Osoby z zerowej grupy podatkowej mogą otrzymać darowiznę o dowolnej wartości i być całkowicie zwolnione z podatku, pod warunkiem spełnienia formalności. Jeśli wartość darowizny od jednej osoby z zerowej grupy podatkowej przekroczyła 36 120 zł (sumując darowizny z 5 lat wstecz) w 2025 roku, musisz zgłosić ten fakt do właściwego urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2. Masz na to 6 miesięcy od powstania obowiązku podatkowego. W przypadku darowizny pieniężnej, musisz udokumentować jej otrzymanie dowodem przekazania na rachunek bankowy, rachunek w SKOK lub przekazem pocztowym. Bez tego zgłoszenie nie będzie skuteczne. Jeśli nie zgłosisz darowizny przekraczającej limit w grupie 0, musisz zapłacić podatek na ogólnych zasadach, jakbyś należał do I grupy podatkowej.

Darowizna przekroczyła kwotę wolną od podatku. Co dalej?

Gdy darowizna przekracza kwotę wolną i nie podlega całkowitemu zwolnieniu, musisz rozliczyć się z fiskusem. Składasz zeznanie podatkowe o nabyciu rzeczy lub praw majątkowych (formularz SD-3 lub wspólne zeznanie SD-3 wraz z informacjami o pozostałych podatnikach SD-3/A). Masz miesiąc od powstania obowiązku podatkowego na złożenie zeznania. Kiedy nie składasz zeznania:

• Notariusz pobrał podatek lub zastosował zwolnienie.
• Wartość darowizny nie przekracza kwoty wolnej.
• Jesteś w grupie 0 i składasz zgłoszenie SD-Z2 (z udokumentowanym przelewem).
• Nabycie następuje na podstawie aktu notarialnego.

Do zeznania dołącz dokumenty potwierdzające nabycie, tytuł prawny darczyńcy oraz ewentualne długi i ciężary obciążające darowany majątek. Podatek obliczasz od czystej wartości majątku przekraczającej kwoty wolne.

Dalszy ciąg materiału pod wideo