1000 zł dla rodziców. Komu przysługuje kosiniakowe i kiedy zostanie podwyższone?

Kosiniakowe. Co to za świadczenie?

Świadczenie rodzicielskie to wsparcie finansowe dla osób opiekujących się dzieckiem, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego. Popularnie nazywane "kosiniakowym", gwarantuje 1000 zł miesięcznie na rękę. Świadczenie nie podlega opodatkowaniu ani innym potrąceniom, więc rodzice otrzymują pełną kwotę. Pieniądze można pobierać przez różny czas – od roku do ponad roku – w zależności od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie lub objętych opieką.

Świadczenie rodzicielskie. Kiedy waloryzacja?

Od 1 listopada 2024 roku kwota świadczenia wynosi 1000 zł miesięcznie. Tę wysokość ustaliła Rada Ministrów w rozporządzeniu z 13 sierpnia 2024 r. W 2025 roku kwota pozostaje bez zmian. Pierwsza możliwa waloryzacja dopiero w 2027 roku. Świadczenie wypłacane jest w całości – bez podatku i składek.

Świadczenie rodzicielskie. Kto może otrzymać?

Prawo do świadczenia mają rodzice i opiekunowie, którzy nie pobierają zasiłku macierzyńskiego. Dotyczy to m.in.:

• studentów,
• osób bezrobotnych,
• osób pracujących na umowach cywilnoprawnych (umowa zlecenie, o dzieło), jeśli nie płacą składki chorobowej,
• osób prowadzących działalność gospodarczą, które nie mają prawa do zasiłku macierzyńskiego,
• rodzin zastępczych (z wyjątkiem zawodowych),
• osób przysposabiających dziecko.

Z kosiniakowego mogą korzystać zarówno matki, jak i ojcowie. Ojcowie zyskują prawo do świadczenia, gdy matka skróci czas pobierania świadczenia, umrze lub porzuci dziecko.

Kosiniakowe. Jak długo przysługuje?

Okres wypłat zależy od liczby dzieci:

• 1 dziecko – 52 tygodnie (rok),
• 2 dzieci – 65 tygodni,
• 3 dzieci – 67 tygodni,
• 4 dzieci – 69 tygodni,
• 5 i więcej dzieci – 71 tygodni.

Zmiany od 2025 roku

19 marca 2025 r. weszła w życie nowelizacja Kodeksu pracy i ustawy o świadczeniach rodzinnych. Zmiany wprowadziły dodatkowy urlop macierzyński – od 8 do 15 tygodni – w zależności od sytuacji zdrowotnej dziecka. To automatycznie wydłuża okres pobierania świadczenia rodzicielskiego. Najważniejsze przypadki:

• wcześniaki urodzone przed 28. tygodniem ciąży lub dzieci z wagą poniżej 1000 g – wydłużenie nawet do 15 tygodni,
• dzieci urodzone po 28. a przed 37. tygodniem ciąży – wydłużenie do 8 tygodni,
• dzieci terminowe, które trafiły do szpitala na co najmniej dwa dni w pierwszym miesiącu życia – również możliwość wydłużenia świadczenia.

Wszystko potwierdza zaświadczenie ze szpitala, które rodzice muszą dołączyć do wniosku.

Świadczenie rodzicielskie. Jak złożyć wniosek?

Procedura wymaga trzech kroków:

• Wypełnij wniosek o ustalenie prawa do świadczenia rodzicielskiego.
• Dołącz wymagane dokumenty (np. akt urodzenia dziecka, zaświadczenia).
• Złóż wniosek w urzędzie gminy, ośrodku pomocy społecznej lub w urzędzie miasta.

Wniosek trzeba złożyć w ciągu 3 miesięcy od narodzin lub przysposobienia dziecka. Jeśli rodzic spóźni się, ale zmieści w maksymalnym okresie (np. 52 tygodnie przy jednym dziecku), świadczenie będzie wypłacane od miesiąca złożenia wniosku.

Kosiniakowe. Kiedy nie przysługuje?

Świadczenie rodzicielskie nie zostanie przyznane, jeśli:

• rodzic pobiera zasiłek macierzyński lub inne podobne świadczenie,
• dziecko zostało umieszczone w pieczy zastępczej,
• rodzic faktycznie nie sprawuje opieki nad dzieckiem,
• za granicą przysługuje podobne świadczenie (chyba że inaczej stanowią przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego).

Dzięki świadczeniu osoby, które nie mają etatowej pracy lub prawa do zasiłku macierzyńskiego, nie zostają bez wsparcia finansowego w pierwszych miesiącach życia dziecka. Kwota 1000 zł nie jest uzależniona od dochodów, więc trafia do każdego uprawnionego, niezależnie od sytuacji materialnej.

Na podwyżkę świadczenia rodzice będą musieli poczekać. Obecnie przepisy przewidują, że wysokość kosiniakowego może się zmienić dopiero w 2027 roku. Do tego czasu kwota pozostanie na poziomie 1000 zł.

Dalszy ciąg materiału pod wideo